W legendzie Skirmuntów – jednego z najważniejszych polskich rodów na Polesiu – istnieje przekonanie, że jego protoplastami byli ostatni potomkowie żyjącego między Narwią a Niemnem plemienia Jadźwingów, unicestwionego ostatecznie przez Krzyżaków...
Poleszucy mieszkający od wieków w okolicach Pińska długo czekali na pisarza, który oddałby im sprawiedliwość i wprowadził ich biografie na literackie salony, przykuł uwagę nie tylko czytelników, ale też pierwszorzędnych krytyków literackich.
Przed tygodniem przerwałem opowieść o Józefie Weyssenhoffie – złotym młodzieńcu i birbancie, który przegrał w Petersburgu w karty fortunę (800 tysięcy rubli w złocie) z Borysem – bratem cara Rosji. Stał się bankrutem.
Polesie było kolebką wielu zacnych polskich rodzin i rodów. Jednym z nich byli Kieniewiczowie – właściciele dworu w Dereszewiczach.
![Metamorfoza Józefa Światły, jednej z najbardziej ponurych postaci w historii Polski [MOJE KRESY]](https://d-pt.ppstatic.pl/kadry/k/r/1/d7/4f/5ad8a48eab4de_o,size,969x565,q,71,h,d314f6.jpg)
W Medyniu pod Zbarażem – miasteczkiem kresowym zmitologizowanym przez Henryka Sienkiewicza – urodził się Józef Światło (1915-1994?), jedna z najbardziej ponurych postaci w historii Polski.
Spośród ekspatriantów z Polesia szczególnie dwóch zapisało się wyraziście w historii Opola. Byli to świetni historycy, tworzący do niedawna koloryt naszego miasta.
Pisząc przed tygodniem o pińskich rodzinach, których potomkowie osiedli na Śląsku Opolskim – w Kietrzu i Jełowej, z powodów redakcyjnych musiałem przerwać opowieść o losach Katarzyny Nowotnej. Oto kontynuacja.
Z okruchów wspomnień, strzępów pamięci ostatnich mieszkańców staram się odtworzyć obraz życia codziennego polskiego Pińska. Zostały setki nieopisanych fotografii i niestety niewielu świadków i strażników pamięci o tym mieście.
W 1506 roku, za czasów króla Zygmunta Jagiellończyka osiadło w Pińsku 12 rodzin żydowskich. Stanowili w tym wówczas sporym mieście, liczącym 4 tysiące mieszkańców, nieliczną grupkę (ok. 0,3%).
W Drugiej Rzeczypospolitej Pińsk posiadał wyjątkowy wyróżnik. Był miastem portowym, w którym stacjonowała flotylla wojenna. Choć do Morza Bałtyckiego było stąd setki kilometrów, powstała tam bojowa flota rzeczna.
Polesie – kraina niezwykłej egzotyki, bogactwa przyrody i setek gatunków rzadkich zwierząt kusiła swymi krajobrazami i dzikością sławnych podróżników i myśliwych.
Jedną z najbarwniejszych postaci, której dzieciństwo upłynęło w Pińsku, jest Lew Rywin (rocznik 1945). Jego zadziwiająco szybka, błyskotliwa kariera w kinie światowym zakończyła się nagle upadkiem wręcz szokującym i to na oczach całej Polski.
Był rok 1807, gdy Michał Orda – marszałek powiatu kobryńskiego – ochrzcił swego jedynaka imieniem cesarza Francuzów. Był to czas, gdy Napoleon Bonaparte odnosił swe największe zwycięstwa, a w społeczeństwie polskim zadziwiająco szybko rósł jego...
Ryszard Kapuściński – pisarz światowego formatu – bliski był otrzymania Nagrody Nobla. Pokrzyżowała to jego nagła śmierć. Był obieżyświatem. Przed dwunastu laty trzy dni spędził w Opolu.
Przed tygodniem Tomasz Kapica na łamach nto, pisząc o wyprawie kędzierzynian na Białoruś z darami dla tamtejszych Polaków, przypomniał postać Krystyny Posłusznej, której ojciec wziął udział w słynnej akcji uwolnienia polskich więźniów politycznych...
Początki Pińska zanurzone są w mrokach domysłów. Nie wiadomo, gdzie prawda, gdzie legenda, gdzie fantazja.
Oprócz arystokratycznych rodów Rzewuskich i Sanguszków, którzy mieli w Podhorcach swój pałac, na podgrodziu żyło wielu mieszkańców, których biografie warto przypomnieć bądź wydobyć z kompletnej niepamięci.
Zamek w Podhorcach swój złoty okres przeżywał w czasach, gdy stał się własnością rodziny Sanguszków, mających jeszcze dwie słynne rezydencje: w Sławucie na Wołyniu i w Gumniskach pod Tarnowem.
Leżące nieopodal Lwowa miasteczko Olesko miało wyjątkowe szczęście, bo urodzili się tam dwaj polscy królowie wywodzący się ze znakomitych rodów magnackich - Michał Korybut Wiśniowiecki i Jan III Sobieski.
Temat Zadwórza powracał wielokrotnie w moich artykułach i książkach, gdyż dzięki korespondencji z czytelnikami zdobywałem nowe dokumenty i dane żołnierzy, którzy przeżyli bitwę pod Zadwórzem. Oto kilka ustaleń z roku 2017.
Do księgarń w całym kraju wchodzi X tom „Kresowej Atlantydy”, który był poprzedzony licznymi publikacjami na łamach nto. Można rzec, że tom ten powstał na oczach czytelników i został przez nich uzupełniony i wzbogacony o liczne fotografie i fakty.
Kozaki były wsią leżącą 7 kilometrów na północ od Złoczowa. Znajdowała się tam odkrywkowa kopalnia węgla brunatnego.
Po wojnie wielu złoczowian znalazło swą nową ojczyznę na Śląsku Opolskim. Osiedli głównie w Grodkowie, Głubczycach i Opolu.
W Opakach pod Złoczowem, należących do dóbr hrabiów Baworowskich, urodził się historyk, politolog, śląskoznawca, jeden z wybitnych animatorów życia akademickiego na Śląsku Opolskim - prof. Michał Lis (rocznik 1935), laureat Diamentowej Spinki NTO.
Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” było jedną z najprężniejszych organizacji społecznych po upadku powstania styczniowego i odegrało fundamentalną rolę w dziele odzyskania przez Polskę niepodległości.
Na cmentarzu w Złoczowie oprócz opisanego już w poprzednich odcinkach Mauzoleum Orląt Złoczowskich zachowało się do dziś w dobrym stanie kilkaset starych polskich nagrobków.
Postawowie byli zasobną rodziną mieszkającą nazłoczowskim przedmieściu Szlaki, w sąsiedztwie klasztoru Bazylianów. Dostatek zapewniał im rodzinny warsztat ślusarsko-mechaniczny, który przez trzy pokolenia dziedziczyli po sobie najstarsi synowie w...
Społeczność Złoczowa miała szczęście, że w jej scenerię w II Rzeczypospolitej wpisali się bardzo poczytni i popularni pisarze – Stanisław Strumph-Wojtkiewicz i Lew Kaltenbergh. Oni to po latach, pisząc wspomnienia, umieli zmitologizować...
Władysław Pobóg-Malinowski - bodaj najwybitniejszy polski historyk emigracyjny, nim zapisał się na trwałe w historiografii, przeżył we wczesnej młodości brutalne oskarżenie, o czym pisałem przed tygodniem.
W II Rzeczypospolitej powszechnie znaną w Złoczowie rodziną lekarską byli małżonkowie Maria i Leopold Bilowiccy. Pochodzili z biegunowo odległych krańców dawnej Rzeczypospolitej – ona z Łotwy, on ze Śląska Cieszyńskiego.
W II Rzeczypospolitej powszechnie znaną rodziną w Złoczowie byli Maria z Boreckich (1895-1942?) i Józef (1887-1980) Jurkiewiczowie. Przybyli tam ze Lwowa w 1922 roku po nabyciu od Austriaka Müllera piekarni miejskiej.
Ludwik Wolski - poeta i syn poetki, który wszedł do historii dzięki dedykowanemu mu przez Władysława Bełzę powszechnie znanego wiersza „Katechizm dziecka polskiego” i który zginął w wieku 23 lat za napisanie satyrycznego, szyderczego wiersza...
Złoczów, miasteczko na Podolu, które do świetności doprowadziła rodzina Sobieskich, wznosząc tam okazały zamek, rozsławiła w całej Polsce rodzina słynnych wydawców książek – Zukerkandlów.
Jednym z fenomenów życia gospodarczego II Rzeczypospolitej była działalność osadników wojskowych na Kresach: zjawisko ważne, a niedocenione przez polską historiografię. Pamiętano o ich bohaterstwie na polu walki, ale zapomniano o późniejszym...
Z Międzyrzecem Koreckim związana jest biografia Zbigniewa Okonia – poety, prozaika, publicysty, autora sztuk teatralnych i laureata konkursów literackich. Zbigniew Okoń zmarł przed kilkoma miesiącami w Rzeszowie. Nie mogę tego odżałować, nie...
Polska Press Sp. z o.o. informuje, że wszystkie treści ukazujące się w serwisie podlegają ochronie. Dowiedz się więcej.
Jesteś zainteresowany kupnem treści? Dowiedz się więcej.
© 2000 - 2024 Polska Press Sp. z o.o.
