Zmiany w 500 plus: kto dostanie pieniądze?
Program 500 plus czekają zmiany. Od 1 sierpnia roku mają zmienić się zasady ustalania uprawnień do korzystania ze świadczenia wychowawczego.
Program 500 plus czekają zmiany. Rząd doprecyzuje przepisy, które powodują trudności interpretacyjne i wyłudzanie świadczenia przez osoby do tego nieuprawnione. Minister rodziny Elżbieta Rafalska zapowiedziała, że program 500 plus w tym roku musi się zmienić, aby pomoc była bardziej efektywna i docierała do właściwych osób.
Ostrołęczanki, z którymi porozmawialiśmy o 500 plus, zdają się popierać ten pomysł.
- Pieniądze, które dostajemy z programu 500 plus, przeznaczam głównie na naukę pływania dla mojego 6-letniego synka - mówi ostrołęczanka Maja Ferenc, mama dwójki dzieci. - Wejścia na basen są drogie. Do tego płacimy za kurs pływania. Pieniądze te przeznaczam także na abonament, bo syn ma zegarek bezpieczeństwa, z którego może do nas zadzwonić w razie potrzeby. Za pieniądze z „500 plus” płaciłam także za zajęcia ogólnorozwojowe dla córki. Ogólnie większość tej kwoty przeznaczam na zajęcia dodatkowe dla dzieci. Czy uważam, że program 500 plus jest potrzebny? Tak. Ale ma też minusy. Niektórzy, otrzymując pieniądze od państwa, zniechęcają się do pracy. Dzieci w środowiskach patologicznych raczej nie korzystają z tej pomocy. Moim zdaniem program powinien zostać dopracowany w ten sposób, by kładziono nacisk na wydawanie pieniędzy na potrzeby dzieci. Mówię o środowiskach zagrożonych np. alkoholizmem, gdzie występują problemy.
Tylko dla dzieci
Podobnie myślą inne spotkane przez nas w parku mamy. Każda z pań ma jedno dziecko. Nie korzystają z 500 plus, bo się nie kwalifikują.
- Program 500 plus to rozdawnictwo - uważa Izabela Domasik. - W jednych rodzinach te pieniądze są spożytkowane dobrze, w innych (a na pewno są takie przypadki) rodzice wydają je tylko na swoje potrzeby, a dzieci z nich nie korzystają.
- Moim zdaniem rząd powinien dofinansowywać dzieciom wycieczki, obiady, zajęcia dodatkowe np. z języków obcych. Powinny być także finansowane prezenty dla wszystkich dzieci np. z okazji świąt. Dla mnie ten program jest niesprawiedliwy - dodaje pani Marlena. - Państwo, realizując ten program, wspiera patologię. Poza tym ludzie się rozleniwiają - wielu osobom nie chce się pracować, bo i tak dostaną pieniądze z 500 plus. Poza tym państwo wspiera szarą strefę. Ludzie pracują na czarno tylko po, by „załapać się” na 500 plus. Nie mam nic przeciwko dofinansowaniu potrzeb dzieci, ale powinno to się odbywać w inny sposób.
Fundamenty bez zmian, ale będą poprawki
Zgodnie z zapowiedziami fundamenty programu „Rodzina 500 plus” się nie zmienią. Chodzi jedynie o doprecyzowanie przepisów. Poprawki będą miały na celu takie uszczelnienie programu, żeby utrudnić lub uniemożliwić wyłudzanie pieniędzy. O jakie konkretnie zmiany chodzi?
Po pierwsze, planowane korekty miałyby objąć osoby pozostające w nieformalnych związkach i rzekomo samotnie wychowujące dziecko. W rzeczywistości często dochodzi do sytuacji, w których pary celowo pomijają dochód współpartnera, by łatwiej uzyskać świadczenie z programu. Po wprowadzeniu poprawek sprawdzane będzie to, czy samotny rodzic wystąpił o alimenty wobec drugiego. Jeśli okazałoby się, że tego nie zrobił, jego wniosek o 500 plus na pierwsze dziecko zostanie odrzucony.
Minister Rafalska podkreślała również, że należy doprecyzować kwestie związane z opieką naprzemienną, czyli sytuacje, w których rodzice dzielą się opieką, a mają już dzieci z drugiego związku. Chodzi o to, by pierwsze dziecko z kolejnego związku nie było traktowane przez system jako drugie dziecko w rodzinie. Rafalska chce, by rodzicom tych dzieci przyznawać świadczenie w oparciu o kryterium dochodowe.
Kolejna poprawka dotyczy fikcyjnego zmniejszania dochodu. Nieraz osoby zabiegające o wsparcie socjalne z 500 plus celowo zwalniają się z pracy, by zatrudnić się ponownie, ale za niższe pieniądze. Zmiany planowane przez ministerstwo miałyby uniemożliwić pobieranie świadczeń z programu przez tego typu osoby.
Rząd planuje również wziąć się za ryczałtowców. Zdaniem ministerstwa nierzadko bowiem zdarza się, że osoby prowadzące działalność gospodarczą w oparciu o ryczałt celowo zaniżają swoje dochody. Poprawka doprecyzuje dochody takich osób, w myśl zasady - jest przychód, muszą być i dochody.
Zwolenników i przeciwników rządowego programu „Rodzina 500 plus” nie brakuje. Trzeba przyznać jednak, że to pierwsze tak szerokie i systemowe wsparcie polskich rodzin. Z pomocy korzystają rodzice oraz opiekunowie dzieci do ukończenia przez nie 18 lat.
Od kiedy i według jakich kryteriów?
W Ostrołęce świadczenia są przyznane na 5220 dzieci. Od kwietnia ub. roku, kiedy program ruszył do grudnia, wypłacono świadczenia wychowawcze na prawie 23 miliony złotych.
Najwyższą wypłatę świadczeń wychowawczych dostaje w Ostrołęce rodzina z dziewięciorgiem dzieci - 4500 zł miesięcznie.
Od sierpnia będzie już można składać wnioski na nowy okres świadczeniowy. W przypadku 500 plus będzie to okres od 1 października 2017 roku do 30 września 2018 roku.
- Podstawą do ustalenia uprawnień do tych świadczeń są dochody osiągnięte w roku bazowym, czyli 2016 - wyjaśnia Elżbieta Mierzejewska-Nicewicz, dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Ostrołęce. - Jednym z warunków uprawniających do przyznania świadczeń jest kryterium dochodowe. W przypadku świadczenia wychowawczego (500 plus) dochód na osobę w rodzinie wynosi 800 zł. Jeżeli członkiem rodziny jest dziecko niepełnosprawne, kryterium dochodowe rodziny w przeliczeniu na osobę wynosi 1200 zł. W przypadku, gdy osoba ubiegająca się o świadczenie wychowawcze na kolejny okres, złoży wniosek wraz z dokumentami do 31 sierpnia, ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego oraz wypłata tego świadczenia przysługująca za październik danego roku nastąpi do 31 października tego roku. W przypadku, gdy osoba ubiegająca się o świadczenie wychowawcze na kolejny okres złoży wniosek wraz z dokumentami w od 1 września do 31 października danego roku, ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego oraz wypłata świadczenia przysługującego za październik nastąpi do 30 listopada tego roku.
Gdzie złożyć wniosek?
Mieszkańcy Ostrołęki mogą składać nowe wnioski od 1 sierpnia w siedzibie MOPR w Ostrołęce, ul. Hallera 12 (sala 5a) oraz w wersji elektronicznej za pomocą: bankowości elektronicznej, Platformy Usług Elektronicznych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (PUE ZUS), portalu Emp@tia oraz za pośrednictwem ePUAP.