Fot. Karolina Misztal Plażując szybko robimy się głodni i sięgamy po słodkie lub słone przekąski. To bardzo niezdrowe.
Przeciętna rodzina przywozi z wakacji 70 tys. nadprogramowych kalorii lub 2,5 kg tkanki tłuszczowej!
Wakacje nad morzem bez gofra z bitą śmietaną i polewą albo bez lodów z posypką? Niemożliwe! Pobytu nad Bałtykiem nie wyobrażamy sobie również bez smażonej rybki z frytkami, kebaba, karkówki z grilla czy pączków lub jagodzianek. Natomiast na plaży idealną przekąską są chipsy, paluszki. - I jeszcze orzeszki w karmelu oraz popcorn! - dodaje pani Alicja z Bydgoszczy. - W ubiegłym roku, w lipcu, całą rodziną byśmy we Władysławowie. W ciągu dnia po plaży chodził pan, który sprzedawał lody i inne przekąski. By zachęcić ludzi mówił śmieszne wierszyki. Synom najbardziej podobał się ten: „Moja babcia chorowała, zjadła popcorn wyzdrowiała”. Nie muszę dodawać, że też musiałam im kupić ten popcorn - śmieje się nasza Czytelniczka.
Z wyliczeń Fundacji BOŚ wynika, że jeśli przeciętna polska rodzina (mama, tata, dwoje dzieci), by sobie tak dogadzała przez dwa tygodnie urlopu, to w tym czasie zjadłaby 70 tys. kalorii za dużo! Mówiąc wprost: z wakacji przywiozłaby do domu nadprogramowe 9 kg cukru i 7 kg tłuszczu lub 2,5 kg tkanki tłuszczowej. Żeby to spalić wszyscy musieliby jeździć na rowerze aż przez 48 godzin!
Jedzmy z głową i liczmy kalorie
Barbara Lewicka-Kłoszewska, wiceprezes Fundacji BOŚ, mówi wprost:
W trakcie wakacji żywimy się jeszcze gorzej niż w pozostałe dni roku. Tym razem trudno nam usprawiedliwić się brakiem czasu.
Zatem jak zdrowo się odżywiać na urlopie?
Przede wszystkim zwracajmy uwagę na to, co jemy. Pamiętajmy, że kaloryczność wielu potraw niekoniecznie musi wynikać z ich składu podstawowego, a spowodowana jest raczej przez wysokokaloryczne dodatki. Np. porcja (100 g) sałatki warzywnej bez majonezu to ok. 30 kcal, natomiast z 2 łyżkami majonezu to już ok. 200 kcal więcej. - Z kolei ziemniaki z wody mają 30 kcal, natomiast taka sama porcja frytek to ponad 200 kcal, zaś 100 g chipsów ziemniaczanych już 700 kcal - podkreśla Maria Jakubowska, ekspert ds. żywienia z Fundacji BOŚ.
Podobnie jest z cukrem - świeżo wyciskany sok z marchewki i jabłka to zdecydowanie zdrowsza opcja niż napoje, nektary czy obficie dosładzane soczki. Wakacyjnym, szybkim, a zarazem zdrowym pomysłem jest lemoniada dosładzana miodem albo zwykła herbatka owocowa. Możemy ją wziąć na drogę w bidonie, dzięki czemu długo pozostanie chłodna.
Niebieskie lody i kolorowe żelki to sama chemia!
Choć dzieci uwielbiają niebiesko-zielone lody o smaku gumy do żucia, coli albo waty cukrowej, to powinniśmy omijać te „smakołyki” szerokim łukiem. Ich kolor i zapach to czysta chemia, bo są naszpikowane barwnikami, szkodliwymi tłuszczami i zagęstnikami.
Podobnie jest z kolorowymi drażami, żelkami i ciągutkami. - Jeżeli lody mają zbyt intensywny kolor, nie kupujmy ich. Możemy być pewni, że kolor uzyskano, dodając sztucznych barwników. Jeśli nie kupujemy lodów „z maszyny” tylko w opakowaniu, czytajmy uważnie etykiety. Jeżeli w składzie mają substancje E, zdecydowanie zrezygnujmy z ich kupna - radzi Maria Jakubowska.
I jeszcze jedna cenna rada: na plaży nie pijmy słodkich napojów. Zastąpmy je wodą - zwykłą lub mineralną. Podczas upałów unikajmy alkoholu, kawy, mocnej herbaty i napojów zawierających kofeinę. To właśnie ona wypłukuje z organizmu cenne pierwiastki mineralne, szczególnie magnez i potas.
Co czwarty Polak jest otyły
- Polacy znaleźli się w pierwszej piątce najbardziej otyłych narodów w Europie. W ciągu ostatnich dwóch lat odsetek osób mających znaczną nadwagę w naszym kraju powiększył się o 2,1 proc.
- Najbardziej otyłymi Europejczykami są Brytyjczycy. Spośród naszych sąsiadów o wiele grubsi od nas są tylko Czesi i Słowacy. Natomiast najbardziej linię w Europie trzymają Austriacy, Duńczycy i Szwajcarzy.
- W skali świata najwyższy odsetek osób otyłych mieszka w: Katarze, Kuwejcie, Zjednoczonych Emiratach Arabskich, Bahrajnie, Arabii Saudyjskiej, Omanie. Stanowczo za grubi są też mieszkańcy Stanów Zjednoczonych.
PRZEPISY NA ZDROWE LUNCH BOXY
Pasta z bakłażana i oliwek
Pasta z bakłażana i zielonych oliwek - składniki na 5 kanapek:
• ½ bakłażana
• 6 zielonych oliwek
• 1 ząbek czosnku
• 4 łyżki posiekanego szczypiorku
• 3 łyżki soku z cytryny
• 2 łyżki jogurtu naturalnego
• sól i pieprz
Dodatkowo do przygotowania Lunch Boxa potrzebujesz: 2 kromki chleba typu graham, garść rukoli, 2 plastry pomidora, pół czerwonej papryki.
Bakłażana pokrój w cienkie plastry i posyp solą, odstaw na 15 minut. Następnie opłucz go i osusz. Plastry grilluj lub usmaż na patelni grillowej (bez tłuszczu) aż zmiękną i zbrązowieją. Następnie posyp je solą i pieprzem. Wszystkie składniki zmiksuj na gładką masę. Obie kromki chleba posmaruj pastą, następnie na jednej kromce ułóż rukolę i plastry pomidora, przykryj drugą kromką. Włóż kanapkę do lunch boxa i dodaj paprykę pokrojonej w paski. Do picia polecamy butelkę soku pomarańczowego (250ml).
Kolorowa sałatka z papryki z serem brie
Sałatka - składniki na 8 porcji:
• po strąku czerwonej, żółtej i zielonej papryki
• 3 pomidory
• 15 dag sera typu brie
• czerwona cebula
• 4 ogórki małosolne
Sos:
• 3 łyżki oliwy
• łyżka soku z cytryny
• po szczypcie soli, pieprzu i ostrej papryki
• 1 łyżka posiekanej żółtej papryki
• 1 łyżka posiekanego szczypiorku
Warzywa umyj. Z papryk wykrój gniazda nasienne, resztę pokrój w cienkie paseczki. Pomidory podziel na ósemki, ogórki posiekaj w kostkę, a obraną czerwoną cebulę pokrój w piórka. Ser pokrój w kostkę. Składniki na sos połącz, dopraw i polej sałatkę. Do lunch boxa oprócz sałatki dodaj: grzankę pełnoziarnistą, owoce letnie (wiśnie, maliny, borówki, porzeczki), a do picia - herbatkę owocową bez cukru.
Tartaletki z bakłażanem i mozzarellą
Składniki na 6 sztuk o średnicy 10 cm:
Kruche ciasto:
• 100 g mąki
• 50 g otrębów owsianych
• 50 g zimnego masła pokrojonego w kostkę
• szczypta soli
• 1 żółtko
• 1 łyżeczka śmietany
Nadzienie:
• 1 duży bakłażan
• 1 kula mozzarelli
• 1 żółtko
• kilka plasterków szynki
• oliwa z oliwek, pieprz czarny, sól, bazylia
Wszystkie składniki ciasta zagnieść, rozwałkować i wylepić foremki. Piekarnik rozgrzej do 200oC i podpiecz samo ciasto w foremkach (10 min.). Bakłażana pokrój na bardzo cienkie plasterki. Na patelni rozgrzej oliwę i podduś plastry bakłażana z solą. Mozzarellę również pokrój w plasterki, szynkę w kostkę. Na podpieczonym cieście ułóż dekoracyjnie bakłażana i ser. Posyp szynką i posmaruj roztrzepanym żółtkiem doprawionym pieprzem i bazylią. Piecz jeszcze 15 min. Do lunch boxa oprócz tartaletek dodaj garść malin, a do picia sok pomidorowy (300 ml).
Sałatka z bobu z fetą
Składniki na 4 porcje:
• 500 g bobu
• 200 g pomidorów
• 125 g sera feta
• 2 ząbki czosnku
• 3 łyżki oliwy z oliwek
• 2 łyżki octu winnego
• 3 łyżki posiekanego koperku
• 12 czarnych oliwek
• sól, pieprz
Bób ugotuj do miękkości w osolonym wrzątku. Odsącz i odstaw do ostygnięcia. Pomidory pokrój w ósemki, a ser feta w niewielkie kostki. Bób wyłuskaj, wymieszaj z pomidorami i fetą. Z oliwy i octu przygotuj sos vinegret - dodaj do niego posiekany koperek. Sałatkę dopraw do smaku solą i pieprzem, polej przygotowanym sosem, udekoruj oliwkami. Do lunch boxa, do sałatki dołóż kromkę grzanki razowej, a na deser mieszankę letnich owoców (maliny, agrest, porzeczki)