Z miłości do Tatr

Tatrzański Park Narodowy i Fundacja im. Zofii i Witolda Paryskich

Czy dzięcioła boli głowa od stukania w drzewo, ile razy bije serce świstaka podczas snu zimowego, basior i wadera tworzą watahę, a sójka jest leśnym strażnikiem, czy z gałązek można stworzyć alfabet, jakie przedmioty są niezbędne podczas górskiej wyprawy? Na pytania te z łatwością odpowiedzą wszyscy Przyjaciele Parków Narodowych. A kto to taki? – To najmłodsi turyści, którzy przemierzają szlaki małopolskich parków narodowych. Ciekawi otaczającego ich świata, mający ochotę sprawdzić się w roli leśnych detektywów, a także wrażliwi na ekologię i piękno przyrody – mówi Marcin Guzik z Działu Edukacji i Organizacji Pracy Tatrzańskiego Parku Narodowego, a jednocześnie dyrektor Fundacji im. Zofii i Witolda Paryskich. To dla nich przygotowaliśmy specjalny program edukacyjny - dodaje.

„Przyjaciel parku narodowego”, wzorowany na doświadczeniach amerykańskiego Junior Ranger, powstał dzięki wielkiemu zaangażowaniu, wiedzy, pasji oraz sercu, jakie włożyli w niego przyrodnicy pięciu parków narodowych – babiogórskiego, gorczańskiego, magurskiego, ojcowskiego i tatrzańskiego – a także naukowcy Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego oraz Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Nie można też zapomnieć o wsparciu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie.

Kto m.in. wskaże robotnicy drogę do komory z larwami, utka pajęczą sieć, odnajdzie zwierzaka, które skrył się w mozaice, połączy w pary liście i odpowiadające im owoce, pozna hasło zapisane gałązkowym alfabetem, a także „zapakuje” plecak na jednodniową wyprawę w góry, może liczyć na nagrody. Jakie? To specjalne dyplomy i niepowtarzalne drewniane medale. W ten oto sposób można stworzyć niezwykłą kolekcję.

– Każdy park przygotował swoją wersję książeczki. Wydrukowane zostały na papierze z recyklingu – podkreśla Marcin Guzik. Mają po dwadzieścia stron, z tego osiem kolorowych. W każdej jest kilkanaście zadań. A przygotowane zostały dla dzieci w wieku od lat 6 do 11, również ich rodziców, opiekunów i nauczycieli szkół podstawowych.

- Tu szedł niedźwiedź – pięcioletni Kubuś, nie miał najmniejszych wątpliwości. – A może sarenka – czteroletnia Amelka próbowała zbić z tropu brata. – Niedźwiedź, bo to duża łapa, taka szeroka, jak tu – chłopczyk szybko wskazał jej odpowiedni rysunek w książeczce „Przyjaciel TPN”, specjalnego wydawnictwa dla przedszkolaków. Maluchy dowiedziały się też, co trzeba zabrać w góry, jak wygląda świerk, a jak buk, które zwierzęta żyją w Tatrach, skąd biorą się pyszne oscypki, a także to, że na szlakach nie wolno pozostawiać śmieci.

O skali popularności programu świadczy kilka tysięcy dyplomów i medali, które pracownicy parków narodowych wydali przez parę miesięcy.

Ale to nie wszystko. W ramach promocji tego przedsięwzięcia zorganizowano również piknik edukacyjny w krakowskim parku Jordana „Poznaj małopolskie parki narodowe”. I tutaj też można było wykazać się wiedzą, zdobywając jednocześnie dyplomy i medale. - W ten sposób staramy się tworzyć więzi z konkretnymi parkami narodowymi, wyrażające się m.in. dbałością o środowisko naturalne – dodaje Marcin Guzik.

I to nie wszystko. Centrum Edukacji Przyrodniczej Tatrzańskiego Parku Narodowego, również we współpracy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie, już od kilku lat realizuje program „Bliżej Tatr”. Biorą w nim udział dzieci z klas podstawowych szkół z gmin położonych na terenie TPN i graniczących z nim, a także ze wsi należących do Wspólnoty Witowskiej.

Dzieci te co roku odwiedzają Tatrzański Park Narodowy i uczestniczą w zajęciach edukacyjnych. Klasy od I do III odwiedzają Centrum Edukacji Tatrzańskiej i Ogród Roślinności Tatrzańskiej w Zakopanem, a klasy IV, V i VI wychodzą w Tatry. - Pierwsza wycieczka odbywa się do Doliny Białego, kolejna poprzez Kuźnice na Kalatówki, a szóstoklasiści maszerują na Halę Gąsienicową – opowiada Marcin Guzik. – Dzięki temu poznają dziedzictwo przyrodnicze i kulturowego swojego regionu – dodaje.

„Obiecuję dbać o otaczającą mnie przyrodę, zwracać uwagę na niewłaściwe zachowanie innych, dawać dobry przykład” – takie ślubowanie składają przyjaciele parków narodowych. I oby było ich jak najwięcej.

Parki narodowe biorące udział w programie „Przyjaciel parku narodowego”: