Wydarzenia Zielonogórskie. Dzień po dniu, godzina po godzinie [KALENDARIUM]
Zobacz, jak przebiegała walka o Dom Katolicki. Zapis najważniejszych wydarzeń rok po roku, dzień po dniu, godzina po godzinie.
15 sierpnia 1945
Ks. Kazimierz Michalski zostaje pierwszym polskim proboszczem w Zielonej Górze.
Listopad 1947
Prezydium Powiatowej Rady Narodowej przyjmuje rezolucje, że działalność ks. Michalskiego jest szkodliwa dla narodu polskiego i aspołeczna.
13 lutego 1950
Ks. Michalski zostaje aresztowany pod zarzutem wykroczeń przeciwko wolności sumienia.
Grudzień 1956
Ks. Michalski wraca do Zielonej Góry.
29 czerwca 1958
W Domu Katolickim wystawiono sztukę „Rozdroże miłości” Jerzego Zawieyskiego.
23 kwietnia 1959
Okólnik ministra gospodarki komunalnej stanowiący, że kościół jest tylko użytkownikiem zajmowanych obiektów, których właścicielem jest „państwo ludowe”.
Jesień 1959
Zapadła decyzja o egzekucji należności za użytkowanie Domu Katolickiego. Nie została wykonana.
15 kwietnia 1960
Dyrektor wydziału wyznań WRN wystąpił do kurii biskupiej o przeniesienie ks. Michalskiego do innej parafii.
15 kwietnia 1960
Wydział Spraw Lokalowych wydał nakaz opuszczenia części pomieszczeń w budynku Domu Katolickiego – miały zostać przejęte przez miasto na cele biurowe.
3 maja 1960
Miejska Komisja Lokalowa zdecydowała o podtrzymaniu nakazu opuszczenia części pomieszczeń w budynku Domu Katolickiego przez parafię św. Jadwigi, a Wydział Lokalowy Prezydium MRN wezwał parafię do opuszczenia lokali do 27 maja oraz zdecydował o dokonaniu eksmisji w dniu 28 maja, gdyby parafia nie zastosowała się do wezwania.
28 maja 1960
Urzędnicy przesunęli eksmisję na 30 maja (poniedziałek) na godz. 10.
30 maja 1960
- godz. 9.00 – przed Domem Katolickim ok. 15 osób
- godz. 9.00- delegacja do Prezydium Miejskiej Rady Narodowej odesłana do I sekretarza KM PZPR Jana Gomółki
- godz. 9.50 – grupa eksmisyjna w asyście funkcjonariuszy MO usiłuje wejść do budynku, przed budynkiem ok. 200 osób, wezwano dalsze posiłki milicji
- godz.10.05 - na placu pojawia się kompania ZOMO i rozpędza zebranych przed budynkiem
- godz. 10.15 - 10.20 z budynku wychodzi ksiądz wraz z grupą dzieci, do budynku dostały się starsze kobiety, które nie pozwalały się milicjantom z niego wynieść, w tym czasie zaczyna bić dzwon na wieży kościoła p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej
- godz. 10.30 - 11.00 na placu zbiera się około 2 000 osób, zatrzymano kilku z nich, zebrani domagają się ich uwolnienia
- godz. 11.30 dowodzenie milicja przejmuje komendant MO Lech Kosiorowski, oddziały milicji obrzucają zebranych pojemnikami z gazem. Przybywa kompania szkolna ZOMO
- godz. 11.30 - dowodzenie milicją przejmuje komendant MO Lech Kosiorowski, oddziały milicji obrzucają zebranych pojemnikami z gazem. Przybywa kompania szkolna ZOMO
- godz. 12.00 – następuje kontratak około 2 500 zgromadzonych, milicjanci chronią się w budynku Komendy MO na ul. Kasprowicza. Komendant wojewódzki MO pułkownik Henryk Piotrowski powiadomił Komendę Główną o sytuacji w mieście. Prosił o przysłanie posiłków z Gorzowa Wlkp., Poznania , Sulechowa, Nowej Soli etc.
- godz. 13.00 – władze stawiają w stan gotowości jednostkę wojsk wewnętrznych w Czerwieńsku, która obsadza gmachy KW PZPR, banku, Prezydium WRN, nie mają pozwolenia na użycie jej przeciw zgromadzonym
- godz. 13.30, do rozpędzania tłumu przystępuje ZOMO z Gorzowa Wlkp. dowodzone przez por. Szłapkę, wraz z strażą pożarną częściowo odblokowują budynek Komendy MO przy ul. Kasprowicza
- godz. 13.30 – w budynku KW PZPR rozpoczęto gromadzenie tzw. milicji robotniczej, zabrano jej kilkadziesiąt osób. Po ataku gorzowskiego ZOMO stało się dla władz oczywiste, że konieczne jest wsparcie oddziałów miejscowych przez rezerwy ściągnięte z komend powiatowych. Postanowiono także czekać na przyjazd oddziału ZOMO z Poznania. Planowano przeprowadzenie wspólnego uderzenia wszystkich oddziałów.
- godz. 14.00 – 15.00 - na placu, kiedy to dołączyli do zebranych pracownicy niektórych zakładów i młodzież szkolna, wyodrębniło się kilka aktywniejszych grup. Największa z nich atakowała budynek komendy. W tym czasie przebywało w rejonie wydarzeń, według danych milicyjnych około 5 000 osób.
- godz. 16.00 – usuwanie demonstrantów z placu od strony ul. Westerplatte rozpoczyna milicja poznańska, jednocześnie od strony ul. Kasprowicza milicja zielonogórska. Także z innych dwóch punktów zaatakowały tłum mniejsze grupy milicjantów.
- od godz. 17.30 – walki niewielkich grup, zwłaszcza młodzieży z milicją przeniosły się na sąsiednie ulice i tam zostały one rozpędzone, a część uczestników zając została zatrzymana. Młodzież zbierała się ponownie i atakowała ZOMO. Walki trwały z różnym nasileniem do późnych godzin nocnych.
30 maja 1960
Sporządzono nakazy aresztowania dla 168 osób, w tym 54 nieletnich.
1 czerwca 1960
Posiedzenie egzekutywy zielonogórskiego KW PZPR w rozszerzonym składzie. Padła decyzja o ciężkich wyrokach w poważniejszych sprawach. Do Zielonej Góry przyjechał prokurator Franciszek Rafałowski z Prokuratury Generalnej.
3 czerwca 1960
Poddano ocenie wydarzenia z ostatniego dnia maja. Do tego dnia zatrzymano 234 osoby, a przez następne pięć dni dalsze 12
17 i 18 czerwca 1960
Pierwsze rozprawy przed Sądem Powiatowym w Zielonej Górze
24, 25, 28, 29, 30 czerwca 1960
Kolejne rozprawy
17 grudnia 1960
Ksiądz Kazimierz Michalski złożył rezygnację i opuścił Zieloną Górę. Zmarł w 1975 roku w Poznaniu.