Witaj jutrzenko swobody, czyli walka o granice niepodległej

Rynek antykwaryczny. Ostatnia przed wakacjami aukcja starych druków oraz różnych (papierowych) cymeliów idealnie wpisuje się w obchody 100-lecia niepodległości Polski

„Obywatele! Od kilkunastu dni prowadzi się w Łodzi agitacja, która ma na celu zdobyć wasze głosy na listę N-o 9, wystawioną przez Narodowy Związek Robotniczy. […] Nikomu z nas na tę listę głosu oddać nie wolno. Narodowy Związek Robotniczy szedł ręka w rękę z tymi, co łasili się Niemcom i Austrjakom! […]

Narodowy Związek Robotniczy kazał legjonistom przysięgać na braterstwo i wierność Niemcom”. Taka ulotka, podpisana „Bezpartyjni”, ukazała się w styczniu roku 1919 przed wyborami parlamentarnymi, mającymi wyłonić pierwszy po odzyskaniu niepodległości Sejm Ustawodawczy. Dziś można ją kupić podczas najbliższej krakowskiej aukcji antykwarycznej, przygotowanej przez Antykwariat Rara Avis (cena wywoławcza 70 zł).

Co się działo po 11 listopada 1918

W aukcyjnym katalogu dział „druki ulotne” jest wyjątkowo bogaty. I, co ciekawe, wiele umieszczonych w nim cymeliów wiąże się właśnie z obchodzonym w tym roku 100-leciem niepodległości. Pokazując przy okazji, że walka o Polskę wcale nie zakończyła się 11 listopada 1918 r.

Pozostańmy przy wspomnianych wyborach. „Precz z kapitalistami! Precz z paskarzami! Precz z wyzyskiem! […] Wszyscy ludzie mają równe prawo do szczęścia. Z owoców pracy jedynie lud pracujący ma korzystać, a nie trutnie-kapitaliści! […} A więc wszyscy do szeregu, wszyscy […] głosujemy na listę N-o 1” - nawoływała z kolei w swojej ulotce Polska Partia Socjalistyczna (c.w. 100 zł).