W październiku 2017 na emeryturę? [JAK ZŁOŻYĆ WNIOSEK?]

Jolanta Zielazna

Dlaczego ważne jest, by mieć wyliczony kapitał początkowy? Kiedy składać wniosek o jego wyliczenie? Skąd wziąć potrzebne druki?

Wnioski o wyliczenie kapitału początkowego są w placówkach ZUS oraz na www.zus.pl.

Na pytania odpowiadała Jolanta Maciejewska, zastępca kierownika wydziału świadczeń emerytalno-rentowych w inspektoracie ZUS w Bydgoszczy.

1. Przeszłam na emeryturę w grudniu 1997 r. i nie mam wyliczonego kapitału początkowego. Urodziłam się w 1948 roku. Czy jest mi on potrzebny?
Nie. Kapitał początkowy obliczany jest osobom, które urodziły się po 31 grudnia 1948 r.

2. Mój brat, rocznik 1952, pracował 25 lat, ale tylko do 1998 r. Czy musi mieć teraz wyliczony kapitał początkowy? Czy może wystąpić o to jednocześnie z wnioskiem o emeryturę, przed 1 października? Zaniedbał wcześniej sprawę, dopiero czekamy na dokumenty z archiwum.
Brat będzie miał ustaloną emeryturę tylko ze zwaloryzowanego kapitału początkowego. Wniosek o kapitał powinien złożyć do ZUS jak najszybciej po otrzymaniu dokumentów z archiwum.

3. Do wyliczenia kapitału są potrzebne dokumenty potwierdzające zatrudnienie i zarobki. Potem do wniosku o emeryturę dołącza się te same dokumenty? Brat po 1999 roku już nie pracował, raz tylko dostawał zasiłek dla bezrobotnych.
Czyli w przypadku pańskiego brata emerytura będzie wyliczona ze zwaloryzowanego kapitału początkowego i zwaloryzowanych składek zgromadzonych na indywidualnym koncie po 1999r., wynikających z odprowadzonych składek przez Powiatowy Urząd Pracy. Mając ustalony kapitał początkowy brat do wniosku o emeryturę nie musi składać dodatkowych dokumentów.

4.Mąż przeszedł na emeryturę w 1997 r. Mam rentę po mężu, który urodził się w 1940 r. Czy ja do tej renty mogę mieć wyliczony kapitał?
Nie. Kapitał początkowy obliczany jest osobom, które urodziły się po 31 grudnia 1948r.

5.Czy, żeby udokumentować przebytą praktykę w zakładzie pracy przy równoczesnym kontynuowaniu nauki w szkole zawodowej wystarczy świadectwo pracy, z którego wynika, że ta osoba otrzymała za ten trzyletni okres ryczałt i podana jest kwota ryczałtu, czy też odnośnie ryczałtu musiałby być jakiś dodatkowy dokument?
Dla osób, które odbywały praktyczną naukę zawodu, w celu doliczenia tego okresu do stażu pracy wymagana jest indywidualna umowa o naukę zawodu zawarta między pracodawcą a uczniem. Z umowy o naukę zawodu wynika kwota przysługującego wynagrodzenia za czas praktyki. Natomiast osoby pozostające od 1 stycznia 1975r. w stosunku pracy na podstawie umowy w celu przygotowania zawodowego lub w celu nauki są pracownikami. Środkiem dowodowym potwierdzającym zatrudnienie jest świadectwo pracy.

6.W latach 1996-2005 byłem na rencie z tytułu niezdolności do pracy . Czy jeśli ktoś był na rencie, ma wyliczony kapitał początkowy, czy nie?
Jeśli nie wystąpił pan z wnioskiem o ustalenie kapitału początkowego nie został on wyliczony. Kapitał początkowy nie jest ustalany z urzędu dla osób pobierających rentę z tytułu niezdolności do pracy.

7.Gdy byłem na rencie, moje świadectwa pracy były w ZUS. Potem mi je odesłano, ale to są kopie z pieczątką ZUS. Czy one są ważne jako oryginały dla ZUS, czy nie?
Jeśli pobierał pan rentę dokumenty dotyczące pana okresów zatrudnienia są w posiadaniu Zakładu. We wniosku o kapitał początkowy wystarczy podać informację o pobieraniu renty.

8.Czy wniosek o ustalenie kapitału to gotowy druk? Skąd go wziąć?
Formularze są dostępne w każdej placówce ZUS oraz na naszej stronie internetowej.

9.Po obniżeniu wieku emerytalnego za niecałe dwa lata będę mógł przejść na emeryturę. Kiedy mam zacząć o nią się starać? Rok, pół roku wcześniej?
Wniosek o emeryturę można złożyć miesiąc przed ukończeniem wieku emerytalnego.

10.Mam wyliczony kapitał początkowy, ale w tym okresie byłem przez 6 miesięcy na urlopie bezpłatnym. Czy mogę mieć przeliczony kapitał?
Urlop bezpłatny jest okresem wyłączonym z ubezpieczenia. Może pan złożyć wniosek o przeliczenie kapitału początkowego. Po zmiana przepisów ustawy z 2013r zarobki z niepełnego roku porównane zostaną do przeciętnego wynagrodzenia z liczby miesięcy faktycznego ubezpieczenia w tym roku.

11.Urodziłem się w 1951 roku, pracuję w warunkach szkodliwych, według zasad, które obowiązują do października, powinienem pracować dłużej 1 rok i 4 miesiące. Mógłbym już dawno przejść na wcześniejszą emeryturę, ale się zastanawiam. Jeśli odejdę przed październikiem, to będę miał wyliczone świadczenie w sposób mieszany?
Tak. Osoby, które nabyły prawo do emerytury będą miały prawo do wyliczenia mieszanej emerytury.

12. Spełniam te wymogi. O ile dobrze rozumiem, to jeśli odejdę przed październikiem, moim ustawowym wiekiem emerytalnym, to będę miał naliczoną emeryturę mieszaną?
Tak.

13.Jeśli odszedłbym w październiku, gdy zostanie przywrócony wiek emerytalny, to wówczas miałbym naliczanie według nowych zasad, kapitałowe oraz mógłbym wystąpić o rekompensatę?
Jeśli nie skorzysta pan z wcześniejszego przejścia na emeryturę, to będzie mógł pan złożyć wniosek o emeryturę z rekompensatą.

14.Czy korzystniej dla mnie byłoby odejść przed ustawowym wiekiem emerytalnym i dostać emeryturę mieszaną? Czy odejść później, dostać emeryturę kapitałową i rekompensatę?
To są indywidualne sprawy. Nie jestem w stanie jednoznacznie wskazać, które świadczenie będzie dla pana korzystniejsze, emerytura wcześniejsza czy emerytura z rekompensatą. Od połowy czerwca na sali obsługi klienta Zakładu doradcy emerytalni pomagać będą w podjęciu decyzji dotyczącej daty przejścia na emeryturę.

15.Czy teraz mogę wystąpić do ZUS, by mi wyliczył emeryturę na warunkach mieszanych i kapitałową z rekompensatą? Wtedy byłoby wiadomo, która jest korzystniejsza.
Niestety, nie.

16.Jestem rocznik 1949, na emeryturze od 2010 r. Przeszedłem na wcześniejszą z powodu pracy w szczególnych warunkach. Ukończyłem 67 lat, czy należy mi się jakaś podwyżka po ukończeniu 65 lat?
Jeśli odszedł pan na emeryturę przed ukończeniem powszechnego wieku emerytalnego, to może pan złożyć wniosek o emeryturę w wieku powszechnym.

17.Pracuję w warunkach szczególnych, mam 23 lata pracy w tych warunkach 6 lat studiów. Po ukończeniu 60 lat chciałbym przejść na emeryturę pomostową. Wyczytałem, że takim osobom zwiększa się kapitał początkowy przez dodatnie okresów składkowych, będących różnicą między powszechnym wiekiem emerytalnym a wiekiem, w którym przechodzi się na emeryturę.
Wysokość emerytury pomostowej stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat.

Natomiast doliczenie do kapitału początkowego okresów składkowych będących różnicą między powszechnym wiekiem emerytalnym a wiekiem, w którym przechodzi się na emeryturę dotyczy osób, które nabędą prawo do emerytury wcześniejszej z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze i udokumentują 15 lat pracy w szczególnych warunkach na koniec 1998r. oraz udowodnią łączny staż składowy dla mężczyzny wynoszący 25 lat.

18.W różnych okresach płacę różne składki, bo różnie zarabiam. Z jakiego okresu będzie doliczane te 7 lat?
Do kapitału początkowego doliczony będzie okres składkowy w odpowiedniej liczbie miesięcy.

19.Mam wszystkie lata pracy udokumentowane i dokumenty są w ZUS, bo mam wyliczony kapitał. Cały czas pracuję, a w październiku chcę odejść na emeryturę. Czy muszę jeszcze dołączyć jakieś dokumenty do kapitału?
Nie. Natomiast od 2000 roku wprowadzono zmiany w przepisach dotyczących kapitału początkowego. Dlatego proszę złożyć wniosek o przeliczenie kapitału. Druk wniosku o przeliczenie kapitału początkowego dostępny jest na sali obsługi klienta lub można ściągnąć z naszej strony internetowej.

20.Brat, urodzony w 1950 r. w październiku skończy 67 lat. Do kapitału początkowego ma przepracowane niewiele ponad 10 lat. Teraz już ósmy rok opiekuje się chorą żona i nigdzie nie pracuje, nie ma żadnych dochodów. W jaki sposób może mieć za tę opiekę powiększoną emeryturę?
Pani brat urodził się w 1950 r, więc będzie miał ustaloną emeryturę kapitałową. Czyli wysokość emerytury obliczona będzie od sumy zwaloryzowanego kapitału początkowego oraz zwaloryzowanej składki zgromadzonej na indywidualnym koncie po 1999 r., podzielonych przez średnie dalsze trwanie życia. Brat może już złożyć wniosek o emeryturę. Mężczyzna urodzony w grudniu 1950 r. nabywa prawo do emerytury w grudniu 2016r.

21. Ile lat pracy musi mieć brat, by dostać emeryturę?
Do wyliczenie emerytury kapitałowej nie ma kryterium stażowego. Warunkiem przyznania prawa do emerytury jest osiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego. Raz ustalony kapitał początkowy możemy mieć ponownie przeliczony, jeśli obejmują nas zmiany wprowadzone później w przepisach.