Uczelnie niepubliczne także powinny mieć głos
Z prof. Romanem Patorą, rektorem Społecznej Akademii Nauk, rozmawia Maciej Kałach
Czy środowisko uczelni niepublicznych jest angażowane w prace nad reformą szkolnictwa wyższego?
Społeczna Akademia Nauk jest największą uczelnią niepubliczną w Polsce. Dlatego wychodzimy z założenia, że także dla nas planowane zmiany są bardzo ważne. Sądzimy, że uczelnie niepubliczne powinny na takich samych zasadach, jak uczelnie państwowe uczestniczyć w pracach nad reformą nauki i szkolnictwa wyższego.
Jesteśmy w stałym kontakcie z Ministerstwem, a profesorowie SAN zasiadają w zespołach oceniających projekt zmian. Stoimy na stanowisku, że potrzebna jest zmiana w wielu aspektach hamujących rozwój nauki i kształcenia. Dlatego bardzo dobrze się dzieje, że także Narodowy Kongres Nauki jest forum dyskusji środowiskowych.
Czy Społeczna Akademia Nauk ma własne postulaty, które, zdaniem Państwa, powinny zostać uwzględnione w obecnych pracach nad reformą?
SAN realizuje misję dydaktyczno-badawczą i solidnie kształci profesjonalistów, którzy znajdują swoje miejsce na rynku pracy oraz prowadzi praktyczne, aplikacyjne badania naukowe. Wprowadzana reforma powinna sprzyjać rozwojowi solidnych, stabilnych i dużych uczelni niepublicznych. W nowej ustawie warto ująć rozwiązania ułatwiające konsolidację uczelni niepublicznych oraz tworzenie partnerstw publiczno-prywatnych pomiędzy różnego typu uczelniami.
Czy do postulatów SAN należy sprawa finansowania studiów - tak, by w większym stopniu kierunki bezpłatne były dostępne dla studentów takich uczelni jak SAN?
Postulujemy jak największe zrównanie uczelni publicznych i niepublicznych, także pod kątem wnoszenia przez studentów opłat za naukę. Kryterium oceny przy finansowaniu określonych kierunków powinien być, nie status uczelni, ale jakość i przydatność prowadzonych programów. Proponujemy, żeby studia, w ramach których absolwenci są dobrze przygotowywani do podjęcia pracy, były finansowane przez MNiSW, niezależnie od tego, czy są realizowane w uczelni państwowej czy prywatnej. W SAN staramy się umożliwić naukę także tym studentom, którzy nie do końca mogą pozwolić sobie na studia ze względów finansowych. Niejednokrotnie prowadziliśmy kierunki finansowane w ramach funduszy europejskich i ministerialnych, co cieszyło się dużym zainteresowaniem. Uregulowanie sytuacji dotyczącej finansowania studiów byłoby bardzo dobrym rozwiązaniem, z którego mogłoby skorzystać wielu młodych ludzi.
Z jakimi głównymi bolączkami zmaga się obecnie środowisko uczelni niepublicznych - które z nich można rozwiązać i w jaki sposób?
Podstawowym problemem, z którym zmagają się wszystkie uczelnie jest niż demograficzny. Wiemy, że z zainteresowaniem kandydatów spotkają się tylko takie kierunki, które najlepiej przygotują do pracy i pozwolą już podczas studiów zdobyć doświadczenie zawodowe. Nieustannie pracujemy więc nad tym, żeby programy studiów były konsultowane z przedstawicielami biznesu, a studenci mieli możliwość zrealizowania podczas studiów jak największej ilości krajowych i zagranicznych praktyk i staży.
Jakie miejsce powinien, zdaniem władz SAN, zajmować sektor uczelni niepublicznych w Polsce? Dlaczego warto go uwzględniać w pracach nad reformą?
SAN jest najczęściej wybieraną uczelnią niepubliczną w Polsce. Prowadzimy aktywną działalność naukową, współpracujemy z wieloma instytucjami i firmami, podpisaliśmy umowy z uczelniami z całego świata, mamy studia na wszystkich poziomach kształcenia, prawa doktoryzowania i dążymy do tego, żeby stać się uniwersytetem. Nasi absolwenci są pożądanymi pracownikami. Jesteśmy doceniani prestiżowymi wyróżnieniami i certyfikatami, zajmujemy czołowe miejsca w rankingach i otrzymaliśmy kluczowe akredytacje. Współtworzymy obraz polskiej edukacji wyższej, a nasi studenci i absolwenci reprezentują Polskę na arenie międzynarodowej.
Jeśli reforma ma dotyczyć wszystkich uczelni, także te niepubliczne powinny mieć prawo głosu.
SAN chce głównie kształcić, czy również prowadzić badania naukowe?
Kształcenie dobrych absolwentów jest dla nas ważnym zagadnieniem. Równolegle prowadzimy też badania naukowe o charakterze aplikacyjnym. Dzięki temu, z powodzeniem łączymy aspekt naukowy z aspektem praktycznym. W każdym roku organizujemy kilkanaście krajowych i międzynarodowych konferencji naukowych, publikujemy w prestiżowych wydawnictwach, promujemy doktorów, współpracujemy z polskimi i zagranicznymi uczelniami oraz realizujemy granty naukowo-badawcze.