Szczepionki 
stają się ofiarą własnego sukcesu

W drugim kwartale tego roku Opolanie nie zaszczepili 579 dzieci. W kraju liczba uchylających się od obowiązkowych szczepień w ciągu dwóch lat podwoiła się. To grozi powrotem chorób, których udało się już pozbyć.

Pierwszą szczepionkę - przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B oraz przeciw gruźlicy (BCG) - nowo narodzony Polak dostaje w pierwszej dobie życia.

7-8 tygodni później druga dawka WZW B, a także szczepionka przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi oraz inwazyjnym zakażeniom haemophilus influenzae typu b. Potem dochodzi polio, odra, świnka i różyczka. Kalendarz szczepień obowiązkowych dotyczy najmłodszych obywateli do 19. roku życia.

Szczepionka jest preparatem pochodzenia biologicznego, zawierającym antygen, który stymuluje układ odpornościowy organizmu do rozpoznawania go jako obcy, niszczenia i utworzenia pamięci poszczepiennej. Dzięki tej pamięci w przypadku kolejnego kontaktu z antygenem (infekcji) odpowiedź immunologiczna wykształca się szybciej i jest silniej wyrażona, co ma uniemożliwić naturalny przebieg choroby wraz z wykształceniem się typowych dla niej objawów klinicznych.

W skład szczepionki może wchodzić drobnoustrój żywy, o osłabionej zjadliwości lub zabity, a także inne fragmenty jego struktury czy metabolity.

Nowoczesne szczepionki, chroniące przed 3 lub nawet 6 chorobami naraz, zawierają znacznie mniej składników niż starsze preparaty. W wielu z nich zastąpiono całe zabite wirusy lub bakterie tylko ich małymi, oczyszczonymi fragmentami (białkami, cukrami).

Zanim wynaleziono szczepionki, ludzkość przez całe stulecia dziesiątkowana była przez różne zarazy. Teraz mały zastrzyk chroni nas przed 25 chorobami zakaźnymi, a każda złotówka wydana na profilaktykę to oszczędność 150 zł wydanych na leczenie.

- Szczepionki są jednym z największych osiągnięć medycyny - mówi dr n. med. Anna Matejuk, opolski państwowy wojewódzki inspektor sanitarny. - Należy dzieci szczepić, gdyż to uchroni je przed zachorowaniami, groźnymi powikłaniami po chorobach, a nawet zgonami. Szczepionki dają nam bezpieczeństwo. A jeśli rodzice mają jakiekolwiek obawy, powinni to omówić z lekarzem lub pracownikiem stacji sanitarno-epidemiologicznej.

Przeciwnicy szczepionek często mówią: po co mam szczepić moje dzieci, skoro chorób, przeciwko którym są one wymierzone, już dawno nie ma na świecie. Ale ich nie ma właśnie dlatego, że szczepimy nasze dzieci. Na efekt trzeba było długo czekać.

Szczepionkę przeciwko strasznej ospie prawdziwej wynaleziono w 1798 roku, ale dopiero w 1974, a więc po 176 latach szczepień ochronnych, Światowa Organizacja Zdrowia ogłosiła, że ludzkość jest wolna od tej choroby.

Środowisko pediatrów podczas zakończonego przed tygodniem XXXIV Zjazdu Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego wyraziło zgodność co do wartości i zasadności szczepień, kontestowanych przez część rodziców małych dzieci.