Fot. Beata Gliwka
Na prawdziwy skarb - stosik srebrnych monet - natknęli się archeolodzy badający teren podzamcza pokrzyżackiej warowni w Człuchowie.
Co ciekawe, skarb to nie krzyżacki, a najprawdopodobniej z czasu szwedzkiego potopu. Na znalezisko składa się z 18 monet: 17 ortów Zygmunta III Wazy, Jana Kazimierza i księcia pruskiego Jerzego Wilhelma oraz jednej monety o nominale 10 krajcarów arcyksięcia Austrii Leopolda V. Monety są srebrne, datowane na połowę XVII wieku.
Zostały wydobyte 29 lipca na terenie II przedzamcza, w rejonie bramy prowadzącej na III przedzamcze. Przez kilka dni znalezisko okryte było tajemnicą, żeby nie kusić potencjalnych poszukiwaczy amatorów. Oficjalnie zaprezentowany został podczas wczorajszej konferencji w ratuszu.
- Prawdopodobnie skarb ukryto w trakcie oblężenia człuchowskiego zamku przez wojska szwedzkie podczas potopu około 1657 roku - mówi Maciej Kurdwanowski z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. - Monety są zachowane w bardzo dobrym stanie, mają bogatą ornamentykę i rozbudowaną legendę. Ze względu na ich dużą wartość obiegową w XVII wieku są one rzadkimi znaleziskami archeologicznymi.
Znalezisko wydobyto podczas badań archeologicznych prowadzonych przez Instytut Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, pod kierunkiem dr. Michała Starskiego. Prace wykopaliskowe są tam realizowane sukcesywnie od 2008 roku, a finansowane przez Urząd Miasta w Człuchowie.
Dotychczas objęto nimi Zamek Wysoki, odsłaniając dziedziniec i piwnice dawnych skrzydeł zamkowych, wzniesionych przez Krzyżaków w XIV wieku. Po rewitalizacji w 2014 roku tę część zamku udostępniono do ruchu turystycznego. W ostatnich latach podjęto prace na terenie przedzamczy.
Srebrne monety to co prawda nie pierwsze, ale jedno z najcenniejszych znalezisk.
- O wartości monet możemy się wypowiadać tylko i wyłącznie, mówiąc, jaka była dawniej - mówią archeolodzy. - A była to moneta kruszcowa, w związku z tym jej wartość się zmieniała w zależności od tego, ile srebra było w danej monecie. Trzeba też pamiętać, że wiek XVII to czas, kiedy mamy do czynienia z rewolucją cen i wartość srebra zmieniała się. Z zapisów XVII-wiecznych wynika, że w pewnym momencie za jedną taką monetę można było zakupić od tuzina do 16... kur, a za cały skarb - około 320 ptaków. Najważniejsza jest jednak oczywiście wartość historyczna.
Odkryty przed paru dniami skarb - jak zwykle - trafi dokonserwacji w Instytucie Archeologii UW. Po jego opracowaniu powróci do Człuchowa, by wzbogacić muzealną ekspozycję. Ale nie od razu opuści zamek...
- Od przyszłego wtorku do końca sezonu, czyli 30 września, monety można będzie oglądać na naszej wystawie stałej „Historia badań archeologicznych człuchowskiego wzgórza zamkowego” - informuje Krzysztofa Monikowska, dyrektor Muzeum Regionalnego w Człuchowie.