Rok 2016. Kalendarz historycznych wydarzeń
W kraju jubileusz Chrztu Polski i obchody patronów roku 2016: Cichociemnych, Sienkiewicza i Nowowiejskiego. W regionie 670. urodziny Bydgoszczy.
Decyzją Sejmu obecny rok upłynie pod znakiem obchodów 1050. rocznicy przyjęcia chrztu przez księcia Mieszka I.
„Chrzest władcy Polan i jego dworu, a w konsekwencji chrzest Polski, odbył się w Wigilię Paschalną, 14 kwietnia 966 roku. Akt ten miał decydujące znaczenie dla procesu jednoczenia plemion polskich pod władzą Piastów i kształtowania się chrześcijańskiej tożsamości naszego Narodu” - napisano w przyjętej przez parlament uchwale.
Sejm zdecydował również o wyborze patronów 2016 roku. To cichociemni - elita Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. W lutym mija 75 lat od pierwszego zrzutu spadochronowego cichociemnych na ziemiach polskich okupowanych przez Niemców.
Z Torunia pochodziła Elżbieta Zawacka, „Zo”, legendarna kurierka Armii Krajowej, jedyna kobieta wśród cichociemnych. Będzie więc znakomita okazja, by przypomnieć tę niezwykłą postać.
W tym roku mija 170. rocznica urodzin i 100-lecie śmierci Henryka Sienkiewicza (1846-1916), pierwszego Polaka, który otrzymał literacką Nagrodę Nobla, autora powieści pisanych ku pokrzepieniu serc, twórcy m.in. „Trylogii”, „Krzyżaków”, „Quo vadis”.
Bydgoszcz była pierwszym miastem w odrodzonej RP, które wystawiło pomnik nobliście. Rzeźba dłuta Konstantego Laszczki, stanęła na skraju parku Jana Kochanowskiego w 1927 r. (została zniszczona przez niemieckiego okupanta). Drugi pomnik, autorstwa Stanisława Horno-Popławskiego, odsłonięto w 1968 r.
Patronem roku 2016 został również Feliks Nowowiejski, kompozytor, dyrygent, autora muzyki do „Roty”. „Nowowiejski zawsze stał po stronie polskości i polskiej kultury” - głosi uchwała Sejmu.
W maju będzie okazja by przypomnieć dzieło Sejmu Wielkiego - mija bowiem 225. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja.
Z kolei 17 marca przypada 95. rocznica uchwalenia Konstytucji Marcowej. Trzy dni później (20 marca) będziemy mogli przypomnieć skutki traktatu ryskiego - minie bowiem 95 lat od podpisania tego dokumentu przez Polskę i Rosję.
12 maja 1926 r.- to data zamachu na legalne władze przez Józefa Piłsudskiego. 90. rocznica będzie doskonałą okazją nie tylko do przypomnienia jednego z najważniejszych wydarzeń dwudziestolecia międzywojenngo, ale również prześledzenia tego, co w owym czasie działo się w regionie.
W czerwcu przypadają trzy - jakże ważne w najnowszej historii Polski - rocznice: 25 czerwca minie 40 lat od wybuchu strajków w Radomiu, Ursusie i Płocku, a 28 czerwca 60. rocznica Poznańskiego Czerwca, pierwszego, krwawo stłumionego, strajku generalnego w PRL.
30 czerwca 1946 r. upływa 70 lat od pierwszego, po zakończeniu II wojny, tzw. referendum ludowego, nazwanego „3 x TAK” od haseł propagandowych, które zachęcały do pozytywnej odpowiedzi na trzy pytania. Referendum to stało się symbolem manipulacji i fałszowania wyborów w powojennej Polsce przez komunistów.
13 grudnia to 35. rocznica wprowadzenia stanu wojennego, który - po latach - tak bardzo podzielił Polaków.
Z lokalnych wydarzeń historycznych ważne będą 670. urodziny Bydgoszczy. Intencją króla Kazimierza Wielkiego, który nadał prawa miejskie 19 kwietnia 1346 r., było przekształcenie małego grodu granicznego nad Brdą w silny ośrodek na rubieżach państwa. Stąd rok później rozpoczęto budowę zamku. Niestety, warownia nie przetrwała do naszych czasów. Mamy za to pomnik króla.
W 1646 r. po zachodniej stronie obecnego Starego Rynku stanął okazały gmach kolegium jezuickiego - zatem siedziba Urzędu Miasta ma już 370 lat.
W tym roku mija 250 lat od posiedzenia w Warszawie Komisji Skarbu Koronnego (1766), która rozważała projekt budowy kanału łączącego Brdę z Notecią, według projektu Węgra Ferenca Csákyego (Franciszka Czakiego).
Rok 1806 to początek krótkiej historii Księstwa Warszawskiego, w ramach którego znalazła się Bydgoszczy oraz kilka ówczesnych powiatów, w tym toruński, chełmiński, radziejowski czy brzeski.
Od 1876 r. rozpoczęła się historia fabryki obuwia „Leo”. Potęgę obuwniczą Weynerowskich zaczął budować Wiktor, rozpoczynając od wytwórni obuwia filcowego.
10 października będzie okazja, by przypomnieć, co to było sokolstwo. Tego dnia (rok 1886) doszło w Bydgoszczy do założenia Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.
Dekadę później (1896) uruchomiono w mieście pierwszą elektrownię. Stało się to 1 lipca, trzy dni później na ulice wyjechał pierwszy tramwaj elektryczny.
Rok 1896 r. był dla miasta wyjątkowy pod względem inwestycji. 3 września gotowy był nowy, wspaniały gmach Teatru Miejskiego (zniknął w krajobrazu w 1945 r.).
Także 3 września, tyle że dekadę później (1906) doszło do założycielskiego spotkania organizatorów „Domu Polskiego”, owej twierdzy polskości w pruskiej Bydgoszczy czyli głównego ośrodka działalności polskich organizacji społeczno-kulturalnych w mieście. Placówka rozpoczęła działalność w 1909 r. Wśród jego założycieli byli m.in.: dr Jan Biziel, dr Emil Warmiński i Władysław Gogoliński (patrz zdjęcie obok)
Także w 1906 r. (11 czerwca) otwarto Instytut Gospodarstwa Wiejskiego przy placu Józefa Weyssenhoffa.
W tym roku upływa 80 lat od zatwierdzenia przez przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych herbu miasta; stało się to 3 października 1936 r.
11 kwietnia 1946 r. otwarto Muzeum Miejskiego przy ul. Gdańskiej 4; patronem został znakomity malarz Leon Wyczółkowski, którego dzieła placówka dostała w darze jeszcze przed wojną.
19 kwietnia 1946 r., z okazji 600. urodzin Bydgoszczy, po raz pierwszy z wieży kościoła Klarysek rozległ się hejnał bydgoski. Skomponował go Konrad Pałubicki.
18 listopada minie 60 lat od wydarzeń, które doprowadziły do zniszczenia tzw. zagłuszarki na Wzgórzu Dąbrowskiego w Bydgoszczy (uniemożliwiły słuchanie Radia RWE).