Profilaktyczne usunięcie piersi. Czy jest konieczne, skuteczne i możliwe?

Rozmowa z dr. Tomaszem Mierzwą, specjalistą chirurgii onkologicznej z Centrum Onkologii w Bydgoszczy, które od 1 stycznia oferuje pacjentkom zagrożonym rakiem piersi profilaktyczną mastektomię (płaci za to NFZ).

Czy możemy powiedzieć ile jest w Polsce kobiet z syndromem Angeliny Jolie, czyli mutacją genową, która powoduje raka piersi?

Wiemy mniej więcej, że spośród pacjentek, które zachorowały na nowotwór piersi, około 10 procent stanowią pacjentki, które są nosicielkami genu BRCA 1. Jeżeli przyjmiemy, że 18 tysięcy kobiet rocznie na raka piersi zachoruje, to będzie mniej więcej 1800 pacjentek. Jakie jest nosicielstwo tego genu? Trudno to na dziś oszacować, bo badań całej populacji nie było.

Co dla kobiety oznacza fakt, że jest nosicielką mutacji BRCA 1 i BRCA2?

Oznacza to dla niej duże ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej. Jeśli chodzi o zachorowanie na nowotwór piersi, to ryzyko wynosi od 60 do 80 procent, a jeżeli chodzi o raka jajnika, to jest to ok. 60 procent. Obecność mutacji zwiększa ryzyko zachorowania. W związku z tym minister zdrowia wiele lat temu uruchomił program opieki nad tymi osobami. U pacjentek z mutacją wykonujemy badania profilaktyczne - mammografię i usg piersi, rezonans magnetyczny piersi (kobiety w wieku 30 -35 lat). Dodatkowo wykonujemy usg ginekologiczne oraz badanie markera CA-125. To w miarę czuły marker, który sygnalizuje nieprawidłowości w jajniku. Bywa tak, że w badaniach nie widzimy żadnych zmian, ale podnosi się poziom markera. Badania profilaktyczne to jedna z opcji. Druga to profilaktyczna chirurgia. Po pierwsze bezapelacyjnie mówi się o usunięciu jajników. To owariektomia z oophorektomią, czyli usunięcie jajników z jajowodami. Redukuje to zachorowania na raka jajnika oraz zmniejsza szansę zachorowania na raka piersi, ponieważ usunięcie jajników zmniejsza źródła hormonów kobiecych. Większość nowotworów piersi stanowią nowotwory hormonozależne. Po usunięciu jajników ryzyko zachorowania na raka piersi spada o około połowę.

No właśnie. A jakie szanse daje kobietom wykonanie prewencyjnej mastek-tomii, która od 1 stycznia jest u nas refundowana? To prawda, że ta metoda jest tańsza niż leczenie raka piersi?