Poznań na dobrej drodze: Miliardy na zmiany w Poznaniu
Miasto chce w jak największym stopniu skorzystać z pomocy unijnej, przewidzianej na lata 2014-2020. Nie wiadomo jeszcze, jak będą wyglądały dotacje po 2020 roku, jednak w miejskim budżecie w najbliższych latach na inwestycje planuje się duże kwoty, aby maksymalnie wykorzystać środki z Unii Europejskiej.
Rok 2018 pod względem inwestycji będzie w Poznaniu rekordowy. Miasto przeznaczyło na nie 900 milionów złotych. To 80% więcej, niż w roku ubiegłym. W najbliższych dwóch latach Poznań wyda na inwestycje ponad 800 milionów złotych każdego roku. W kolejnych latach - także duże kwoty: nieco ponad 600 milionów w roku 2020, 470 milionów rok później, a w 2022 roku - niespełna 300 milionów. Łącznie - w ciągu pięciu lat - inwestycje pochłoną ponad 3 miliardów złotych. Najwięcej, bo aż 57,5% przeznacza się na zadania transportowe, głównie z zakresu komunikacji zbiorowej. Unijne dofinansowanie inwestycji zaplanowanych na najbliższą pięciolatkę ma sięgnąć prawie 1,2 miliarda złotych - z czego połowa już potwierdzona jest zawartymi umowami.
Żeby skorzystać z dostępnej pomocy unijnej, trzeba nie tylko dysponować wkładem własnym. Najpierw wykłada się pieniądze na inwestycję, by później otrzymać zwrot części poniesionych nakładów.
Wykorzystanie środków to jedno, ale ważna jest również terminowość. Raporty z inwestycji rozpoczętych przed rokiem 2015, jak budowa Kaponiery, system ITS czy budowa stadionu pokazują, jakich błędów uniknąć. Dotyczą nie tylko wydawania kwot znacznie większych, niż przewidziane w budżecie, ale też dodatkowych, często niepoliczalnych kosztów. Na przykład wydłużenie przebudowy Kaponiery o 4 lata oznaczało spore wydatki poznaniaków, którzy nie mogli z ronda korzystać, a także potężne koszty wynikające z nadmiernej eksploatacji infrastruktury na innych ulicach. Wniosek? Wszystkie przygotowywane inwestycje muszą być rzetelnie zaplanowane. Warto przeznaczyć na to dwa razy więcej czasu, by potem inwestycję realizować krócej, sprawniej i w ramach budżetu.
Inwestycje
W Poznaniu zmienił się nie tylko sposób realizacji, ale i podejście do miejskich inwestycji. Prezydent Jacek Jaśkowiak podkreśla, że to właśnie te małe, lokalne, wręcz przyziemne - realnie poprawiają jakość życia ludzi. Nie przynoszą rozgłosu marketingowego ani promocyjnego prestiżu, ale to właśnie ich oczekują mieszkańcy.
Do największych obecnych zadań należą:
- I etap budowy trasy tramwajowej na Naramowice - od pętli Wilczak do Naramowic,
- przebudowa torowisk w ulicach Wierzbięcice i 28 czerwca 1956r.,
- przebudowa trasy tramwajowej: Kórnicka - os. Lecha - rondo Żegrze, wraz z budową odcinka od ronda Żegrze do ul. Unii Lubelskiej
- korekta układu komunikacyjnego przy rondzie Rataje.
Kolejna ważna inwestycja drogową to budowa nowego mostu Lecha. Ze względu na fatalny stan, jego północna część musi zostać rozebrana i odbudowana.
Miesiąc temu został oddany do użytku pierwszy parking typu Park&Ride przy ul. Szymanowskiego, a niedługo rozpocznie się drugi etap budowy systemu takich parkingów - powstaną kolejne trzy.
Projekt Centrum to inwestycja rozpoczęta w zeszłym roku jest. Główne cele to usprawnienie transportu publicznego w śródmieściu i ożywienie tego obszaru. Powstanie spójna, funkcjonalna i atrakcyjna dla pieszych przestrzeń publiczna, o wysokiej jakości urbanistyczno-architektonicznej, z uspokojonym ruchem samochodowym. Obecnie przebudowywana jest trasa tramwajowa na ul. Św. Marcin. W kolejnych etapach powstanie nowe torowisko na ul. Ratajczaka, by znacząco skrócić dojazd ze ścisłego centrum do dzielnic południowych. W efekcie tych zmian poprawi się komfort życia mieszkańców, ale to też sposób na kreowanie miejskich przychodów. To również impuls dla inwestycji w sektorze prywatnym, jak np. remont dwóch Alf oraz budowa hotelu Hilton.
To nie jedyne działania rewitalizacyjne zaplanowane na przyszły rok. Kolejne to m.in. Muzeum Enigmy, rewaloryzacja placu Kolegiackiego czy przebudowa Rynku Łazarskiego. Zmodernizowana płyta Starego Rynku stanie się przyjazna dla osób niepełnosprawnych i rodziców z wózkami. 8,5 miliona złotych dotacji przyznano na rewitalizację i ochronę dziedzictwa kulturowego kompleksu Dzieciniec pod Słońcem.
Następne znaczące środki unijne przyznano Centrum Kultury Zamek oraz Bibliotece Raczyńskich - łącznie ponad 28 milionów złotych. Wnętrza obu gmachów zyskają nowy blask i zostaną dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych. Biblioteka Raczyńskich zakonserwuje i zdigitalizuje także cenne zbiory map. Miliony złotych wyda Miasto na budowę zespołu szkolno-przedszkolnego na Umultowie, modernizacje i termomodernizacje szkół oraz przedszkoli, a także inwestycje sportowe: pływalnie na Ratajach i w parku Kasprowicza oraz halę przy ul. Chwiałkowskiego. Te inwestycje nie są spektakularne, ale za to niezwykle istotne dla lokalnych społeczności.
Współpracujemy też z innymi. Dzięki pieniądzom z UE, wspólnie z Archidiecezją Poznańską i Muzeum Archeologicznym stworzyliśmy projekt „Tu się wszystko zaczęło”. To ekspozycja świadectw początków państwowości polskiej na Ostrowie Tumskim. Gminy skupione w Stowarzyszeniu Metropolia Poznań ściśle współpracują nad powstaniem Kolei Metropolitalnej. W ramach współpracy z gminą Komorniki przebudowany zostanie przejazd w ciągu ul. Grunwaldzkiej. Powstanie tam tunel pod torami kolejowymi, który wyeliminuje korki przed przejazdem. W Czerwonaku przebudowana zostanie droga wojewódzka nr 196 - od granicy Poznania do zjazdu do Centralnej Oczyszczalni Ścieków.
Wspólnie z MOPR-ami działamy na rzecz poprawy dostępu do usług społecznych wspierających rodzinę i rodzinną pieczę zastępczą. Głównym celem projektu jest poprawa dostępu do usług społecznych dla rodzin biologicznych i dzieci z rodzin zastępczych zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym, z terenu trzynastu gmin powiatu poznańskiego.
Środki unijne
Komisja Europejska zleciła badania stanu wiedzy Polaków o pozyskiwaniu środków unijnych oraz ocenę ich wykorzystywania. Skorzystało lub cały czas korzysta z nich ponad 90% gmin w Polsce, a 80% Polaków pozytywnie ocenia efekty tych działań. Największy wpływ na rozwój najbliższego otoczenia mają inwestycje poprawiające stan dróg i infrastruktury.
Nie inaczej jest w Poznaniu, gdzie większość środków unijnych wydatkowanych jest na budowy i remonty dróg, a także na poprawę komunikacji zbiorowej, w tym budowę nowych torowisk oraz modernizację już istniejącej infrastruktury.
Z badań wynika, że jedynie 4,8% osób wskazywało negatywne skutki działań funduszy unijnych, jak marnotrawienie pieniędzy i niepotrzebne inwestycje. Z kolei 2,6% Polaków nigdy nie słyszało o funduszach europejskich. Nieznacznie lepiej jest ze znajomością tzw. Planu Junckera. Słyszało o nim zaledwie 8% badanych, mimo że Polska jest szóstym krajem najczęściej korzystającym ze środków tego programu. Oferuje on środki zwrotne, jak kredyty na rozwój gospodarczy i działalność gospodarczą dla firm. Skorzystać mogą z niego również firmy samorządowe, by zrealizować przedsięwzięcia, które banki komercyjne uznają za zbyt ryzykowne. Dzięki temu programowi w Poznaniu uruchomiono na przykład projekt mieszkań z dojściem do własności.
Obecna unijna perspektywa finansowa kończy się w 2020 roku. Rozmowy o kolejnej niedługo się rozpoczną. Istnieją uzasadnione obawy, że w nowej perspektywie finansowej z UE do naszego kraju trafi dużo mniej pieniędzy. Wszystko przez ochłodzenie relacji, Brexit oraz projekty reform samej Unii. Mówi się o koncepcji Unii „wielu prędkości” i stworzeniu oddzielnego funduszu dla państw strefy euro. Dlatego ważne jest efektywne wykorzystanie środków do 2020 roku. Wpływ na ich pozyskiwanie, ale i na partnerów inwestycyjnych Miasta mają oceny agencji ratingowych.
W opublikowanych przed miesiącem przez agencję Moody’s, Poznań otrzymał ocenę „A3” z perspektywą stabilną. W komentarzu do oceny czytamy, że jesteśmy jednym z najsilniejszych ośrodków gospodarczych w kraju. Wysoka ocena ratingowa jest ważna, ponieważ pozwala m.in. na zaciąganie przez Miasto kredytów na korzystniejszych warunkach, w tym np. na finansowanie inwestycji dofinansowanych ze środków unijnych. Agencja Moody’s potwierdziła niejako październikową ocenę agencji Fitch, która utrzymała swoją ocenę ratingową Poznania.
Określa ona wiarygodność kredytową Miasta na poziomie A- z prognozą stabilną. To najwyższa do uzyskania przez polskie samorządy.