Poznaj Gminę Filipów. Materiał informacyjny
URZĄD GMINY FILIPÓW
ul. Garbaska 2
16-424 Filipów
tel.: 87 569 60 81
fax: 97 569 6081 wew. 32 e-mail: sekretariat@filipow.pl
www.filipow.pl
Gmina Filipów leży w północno-wschodniej części powiatu suwalskiego, sąsiaduje z gminami: Bakałarzewo, Raczki, Przerośl, Suwałki oraz gminami województwa warmińsko-mazurskiego: Kowale Oleckie, Olecko, Gołdap, Dubeninki. Początki powstania Filipowa sięgają 1512 roku, gdy na nadanych bojarom braciom Szembelon terenach powstała wieś Szembelowo, która wraz z wsią Dowspuda utworzyły miasto Filipów. Akt lokacji na prawie magdeburskim wystawił 8 września 1570 r. w Warszawie król Zygmunt August. Miasto otrzymało herb Rak. Swymi granicami sięgało Jeziora Rospuda i Jeziora Jemieliste. Do początku XVII w. powstały tam przedmieścia Jemieliste, Olszanka, Szafranki, Wólka. Filipów i okolica tworzyły starostwo filipowskie. Pierwszym starostą był Aleksander Gwagnin.
W Filipowie istniało od 1578 r. pierwsze gimnazjum na Suwalszczyźnie, ufundowane przez Stefana Batorego, a zorganizowane przez lekarza królewskiego Mikołaja Bucelliego. Na przełomie XVI i XVII wieku w Filipowie powstał ośrodek ariański, a w początkach wieku XX – mariawicki. Filipów kilkakrotnie strawiły pożary. W 1635 r. miasto niemal doszczętnie zostało spalone. W 1870 r. Filipów stracił prawa miejskie.
Najważniejsze zabytki: kościół parafialny z I połowy XIX wieku, cmentarz żydowski, a w Mieruniszkach ruiny kościoła ewangelickiego z XVII w. i park dworski.
Gmina Filipów zajmuje obszar 15 035 ha, z czego 1494 ha to lasy, a 1080 ha wody, występuje 13 zbiorników wodnych. Jest to gmina o charakterze rolniczym, a tereny użytkowane rolniczo zajmują 11 261 ha, nieużytki 2 280 ha. Podstawową produkcję stanowi hodowla bydła i trzody chlewnej. W skład gminy wchodzi 26 sołectw, które zamieszkuje 4336 osób.
Atutem Gminy Filipów jest zdrowe powietrze i czysta woda. Jednym z najpiękniejszych fragmentów gminy jest Dolina Rospudy między jeziorami Czarne i Garbaś. Atrakcją Gminy jest szlak kajakowy Rospuda słynny w całej Polsce. Jego długość wynosi 8,5 km przy spadku 71 cm/km. Korzystne walory turystyczno-krajobrazowe gminy stanowią naturalne bogactwo wykorzystywane w dowolny sposób przez turystów. Licznie występujące jeziora stanowią raj dla miłośników wędkarstwa. Na turystów czekają kwatery agroturystyczne we wsiach Rospuda, Jemieliste, Wólka, Filipów, Filipów Drugi, Czarne.
Na terenie Gminy Filipów funkcjonuje Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Filipowie. W gminie nie funkcjonują szkoły ponadgimnazjalne, a młodzież kontynuuje naukę w placówkach zlokalizowanych na terenie Suwałk i Olecka.
Na terenie Gminy Filipów funkcjonują dwie placówki wpisane do rejestru instytucji kultury:
1. Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Filipowie,
2. Gminna Biblioteka Publiczna w Filipowie.
Przy Gminnym Ośrodku Kultury działają dwie kapele ludowe: Kapela ludowa „Onegdaj” powstała w 2007 roku i jest zespołem wielopokoleniowym. Członkowie grają na wielu instrumentach: kontrabasie, klarnecie, dwóch akordeonach, bębnie, skrzypcach. Z okazji pierwszego roku działalności kapela wydała płytę pt. „Starej babie”. Zespół ludowy „Rospuda” z Filipowa założony w 1984 r. przez Panią Helenę Kibitlewską, która prowadzi go do chwili obecnej. Od wielu lat promuje naszą gminę nie tylko na szczeblu regionalnym czy krajowym, ale również międzynarodowym.
Ciekawe miejsca:
• kościół parafialny (kościół murowany oraz dzwonnica drewniana),
• schron z II wojny światowej (ukryty częściowo pod plebanią),
• schron bojowy piechoty z II wojny światowej,
• cmentarze: rzymskokatolicki, ewangelicki, mariawicki oraz żydowski z XVII w.
Główne inwestycje gminy Filipów w ostatnich latach:
• zwodociągowanie gminy – obecnie gmina Filipów jest zwodociągowana w 100%. Długość wodociągu wynosi ponad 137 km (początek lat 90-tych – 57 km). Aktualnie na terenie gminy eksploatowane są trzy ujęcia wody, będące własnością gminy Filipów;
• zakończona została inwestycja pn. „Budowa sieci wodno-kanalizacyjnej wraz z oczyszczalnią ścieków w Filipowie”, w wyniku której zrealizowano: budowę 11,8 km sieci kanalizacji sanitarnej, budowę 1,5 km sieci wodociągowej, remont 1,8 km sieci wodociągowej oraz wybudowano nową oczyszczalnię ścieków w Filipowie;
• na terenie gminy zrealizowano również inwestycję pn. „Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków”, w wyniku której zamontowanych zostało 336 urządzeń w 25 miejscowościach gminy Filipów – wartość inwestycji 7 446 893 zł;
• budowa sali sportowej z zapleczem przy Zespole Szkół w Filipowie. Obiekt oddano do użytku w lutym 2006 r. Inwestycja została zrealizowana dzięki wsparciu finansowemu ze środków Ministerstwa Sportu i Turystyki z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej w wysokości 1 mln zł;
• modernizacja parku i budowa placu zabaw dla dzieci przy Placu Stefana Batorego w Filipowie;
• udział w projekcie „Poznajmy się – transgraniczna wymiana doświadczeń i integracja społeczności Gminy Filipów i miasta Elektrėnai”, w ramach którego zmodernizowana została sala widowiskowa przy Gminnym Ośrodku Kultury i Sportu w Filipowie;
• zakup nowego samochodu ratownictwa pożarniczego wraz ze specjalistycznym wyposażeniem dla ratownictwa wodno – ekologiczno – chemicznego dla Ochotniczej Straży Pożarnej w Filipowie –wartość projektu to 894 240 zł;
• zagospodarowano tereny sportowe – budowa nawierzchni syntetycznej na boisku do koszykówki siatkówki, wyposażenie boiska w sprzęt sportowy, wykonanie nawodnienia na boisku do piłki nożnej, budowa oświetlenia i zasilania elektrycznego na boisku szkolnym;
• przeprowadzono remonty budynków mienia komunalnego, m.in. kompleksowa termomodernizacja budynków użyteczności publicznej: Ośrodek Zdrowia i budynek przy Ośrodku Zdrowia, Zespół Szkół w Filipowie oraz Dom Nauczyciela. Wykonane zostało również przyłącze cieplne ze szkoły do Ośrodka Zdrowia. Remont części mieszkalnej budynku po byłej szkole w miejscowości Czarne i zaadaptowanie ich pod mieszkania socjalne;
• odebrano nowy budynek Gminnego Centrum Kultury w Filipowie
• powstał oddział punktu przedszkolnego dla dzieci w wieku 4-5 lat, w ramach udziału w tym projekcie zbudowano plac zabaw dla dzieci przy Zespole Szkół w Filipowie;
• zakup samochodu do przewozu osób niepełnosprawnych;
• urządzenie placu rekreacyjno-sportowego wokół budynku urzędu gminy Filipów, na którym powstało miejsce na mini scenę, parkingi, plac zabaw oraz skatepark;
• remont Gminnej Biblioteki Publicznej i pozostałych pomieszczeń w celu utworzenia „Centrum Młodzieżowego”;
• budowa boiska wraz z infrastrukturą sportową przy Szkole Podstawowej w Filipowie;
• nowoczesna stacja uzdatniania wody w Starych Motulach;
• utworzono kolejny oddział przedszkolny, którego czas funkcjonowania wydłużono do 10 godzin.
• przebudowa 3 km drogi powiatowej Zusno – Stara Dębszczyzna – Jemieliste wspólnie ze Starostwem Powiatowym w Suwałkach Powiat Suwalski pozyskał na niniejsze zadanie 50 % dofinansowania z Funduszu Dróg Samorządowych.
• realizacja projektu pn. „Rozwój infrastruktury i kompetencji transgranicznego bezpieczeństwa przeciwpożarowego i ratownictwa”. Projekt ma na celu zrównoważony rozwój regionu pogranicza: Elektren i Filipowa – poprzez rozwój infrastruktury i kompetencji transgranicznego bezpieczeństwa przeciwpożarowego i ratownictwa. W ramach projektu planowana jest m.in. wymiana młodzieży pn. „Obóz młodych strażaków”. Uczestnicy (15 osób z Polski i 15 osób z Litwy) poznają zawód strażaka i uzyskają podstawowe kompetencje w zakresie zapobiegania zagrożeniom i umiejętności w sferze bezpieczeństwa przeciwpożarowego i ratownictwa.
• pozyskanie wsparcia finansowego od Marszałka Województwa Podlaskiego w kwocie 22 tys. zł z przeznaczeniem na utrzymanie gotowości bojowej poprzez zakup sprzętu ratowniczo-gaśniczego dla jednostek OSP z terenu Gminy Filipów.
• wyremontowanie starego i zniszczonego chodnika przy ul. 1 Maja w Filipowie wspólnie z Podlaskim Zarządem Dróg Wojewódzkich. Wartość zadania - 83 453,94 zł.
• realizacja projektu pn. "Budowa małego placu zabaw w centrum Filipowa". Zakres obejmuje wykonanie nawierzchni sztucznej oraz dostawę i montaż wyposażenia placu. Wartość zadania wynosi ok. 172 tys. zł. Projekt jest realizowany w ramach działania „Realizacja lokalnych strategii rozwoju kierowanych przez społeczność” objętego Priorytetem 4. Zwiększenie zatrudnienia i spójności terytorialnej.
Planowane inwestycje
• przebudowa stacji uzdatniania wody i sieci kanalizacji sanitarnej w Filipowie. Całkowita wartość zadania: 1 119 065 zł. Inwestycja jest realizowana w ramach operacji „Gospodarka wodno-ściekowa” w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej w wysokości 63,63 %.
• rozbiórka istniejącego obiektu mostowego oraz budowa mostu na rzece Rospuda w ciągu drogi gminnej w miejscowości Filipów w ramach Funduszu Dróg Samorządowych. Planowana wartość zadania - 425 537 zł. Dofinansowanie 80%.
• przebudowa i rozbudowa drogi gminnej nr 101876B Filipów Czwarty-Wólka. Planowana wartość zadania - 721 523,27 zł.
• przebudowa drogi gminnej nr 101892B ul. Wiszowatego oraz budowa sieci kanalizacyjnej i przebudowa sieci telekomunikacyjnej. Planowana wartość zadania - 1 125 390,25 zł.
• w ramach projektu „Poprawa infrastruktury drogowej samorządów Puńsk-Bakałarzewo-Filipów-Svietlogorsk” realizowanego w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Rosja 2014-2020 planowane są na terenie Gminy Filipów następujące działania:
· przebudowa i rozbudowa drogi gminnej nr 101858B oraz nr 101865B – Nowe Motule – Tabałówka – Jemieliste;
· dwudniowe wydarzenie: pierwszego dnia odbędzie się prezentacja dotycząca bezpieczeństwa rowerzystów, użytkowników dróg oraz przejazd szlakiem rowerowym ze wsi Tabałówka do wsi Nowe Motule, drugiego dnia będzie impreza plenerowa poprzez zorganizowanie festiwalu, kiermaszu i zawodów;
· promocja projektu (tablice informacyjne, roll-up, artykuł prasowy, ogłoszenie w radiu, broszury informacyjne). Planowana wartość zadania: 410 422,61 EUR, w tym 90% pokryte ze środków unijnych tj. 369 380,35 EU.
Nasza akcja
Mija 30 lat od samorządowej reformy, która rozpoczęła proces decentralizacji państwa polskiego. Mieszkanki i mieszkańcy polskich miast i wsi zyskali realny wpływ na swoje najbliższe otoczenie. Rok jubileuszowy to znakomita okazja, aby docenić osiągnięcia samorządów województwa podlaskiego i zaprezentować je wszystkim mieszkańcom naszego regionu. Wierzymy, że taka forma promocji podlaskich gmin będzie świetnym sposobem na uczczenie jubileuszu 30-lecia samorządności, opowiedzenia o historii, zrealizowanych inwestycjach, sukcesach i przemianach na przestrzeni tych trzech dekad. W związku z tym jubileuszem zaplanowaliśmy cykl publikacji poświęconych samorządom. ZAPRASZAMY DO POZNAWANIA INNYCH PODLASKICH GMIN.