Podkarpacie. Tatusiowie chętnie korzystają z urlopów ojcowskich
Rodzice nowonarodzonego dziecka mogą skorzystać z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Dodatkowo ubezpieczony tata ma też prawo do 2 tygodniowego urlopu ojcowskiego. To ostatnie świadczenie cieszy się największym zainteresowaniem. W 2020 roku na Podkarpaciu skorzystało z niego 8952 ojców.
Zazwyczaj opiekę nad dzieckiem przejmuje matka, ale nie musi tak być.
- Warto wspomnieć o tym, że również ojcowie mają taką możliwość. Jeżeli rodzice dziecka podlegają ubezpieczeniu chorobowemu to mogą skorzystać z trzech typów urlopów związanych z narodzinami dziecka. Są to: urlop macierzyński, rodzicielski i ojcowski za które przysługuje zasiłek macierzyński – wyjaśnia Wojciech Dyląg, regionalny rzecznik prasowy w województwie podkarpackim.
ZUS na Podkarpaciu w 2020 roku z tytułu korzystania z tych trzech typów urlopów wypłacił zasiłki macierzyńskie dla ponad 30 tys. osób, z czego 9433 – to świadczenia dla ojców.
Socjolog: współcześni ojcowie chcą angażować się w życie dzieci
Socjologowie zauważają, że ojcowie coraz chętniej angażują się w życie dzieci.
– Te zmiany są widoczne, ponieważ mamy teraz do czynienia z różnymi modelami ojcostwa – mówi dr Barbara Przywara, socjolog z Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie. – Z jednej strony mamy pokolenie ojców wychowanych przez nieobecnych ojców, czyli poprzednie pokolenia, w których rola ojca była sprowadzana do zarabiania na rodzinę, czy zajmowania się dziećmi tylko w przypadku, gdy chodziło np. o jakiś sport, przygodę. W tym momencie ci mężczyźni wychowani przez wiecznie zapracowanych i niezaangażowanych ojców, poprzez swoje tacierzyństwo rekompensują te swoje braki taty. Mamy taką narrację nie tylko w naszym społeczeństwie, ale też w innych, o ojcostwie zaangażowanym. Mamy dobre przykłady z innych krajów, w których promocja opieki ojcowskiej jest bardzo silna.
Dodaje, że ojcowie coraz chętniej angażują się w życie dzieci. Jest ich coraz więcej nie tylko na placach zabaw, spacerach, w szkołach na wywiadówkach, ale też chętniej korzystają m.in. z urlopów.
Świadczenia należne po urodzeniu dziecka
Przypomnijmy, że rodzice dziecka mogą liczyć na 52 tygodnie wolnego od pracy, na które składają się urlop macierzyński i urlop rodzicielski.
- Okres ten może się wydłużyć, jeśli przy porodzie urodzi się więcej niż jedno dziecko lub pracownik łączy urlop rodzicielski z wykonywaniem pracy u własnego pracodawcy. Długość urlopu macierzyńskiego wynosi 20 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka przy jednym porodzie - wskazuje rzecznik ZUS.
Jak wynika ze statystyk ZUS to jednak matki najczęściej korzystają z tego świadczenia.
- Popularność tego świadczenia wśród pań wynika poniekąd z tego, że pierwsze 14 tygodni urlopu macierzyńskiego jest zarezerwowane tylko dla matki. Jedynie w wyjątkowych sytuacjach ojciec może w tym czasie przejąć opiekę nad niemowlakiem – dopowiada Wojciech Dyląg. - Jeśli po 14 tygodniach urlopu macierzyńskiego mama dziecka będzie chciała wrócić do pracy, to dzieckiem może zaopiekować się tata. Z takiej możliwości na Podkarpaciu skorzystało tylko 335 ojców.
Ojcu dziecka przysługuje również zasiłek macierzyński w przypadku śmierci matki dziecka, porzucenia przez nią dziecka lub gdy matka dziecka legitymuje się m.in. orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu znacznym.
"Ojcowski" najbardziej popularny
Po urlopie macierzyńskim oboje rodzice mają prawo do urlopu rodzicielskiego w wymiarze 32 tygodni, a w przypadku urodzenia co najmniej dwójki dzieci - do 34.
- Urlop rodzicielski może być wykorzystany jednorazowo lub w częściach, nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia. Ten urlop oboje rodzice mogą wykorzystać wspólnie lub podzielić między siebie. Ważne, aby w sumie nie przekroczyli limitu 32 lub 34 tygodni – mówi rzecznik. - W 2020 r. z zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego na Podkarpaciu skorzystało ponad 16,7 tys. rodziców, w tym tylko 146 mężczyzn.
Niezależnie od urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego, ojcu dziecka przysługuje urlop ojcowski, czyli ubezpieczony tata ma prawo do urlopu ojcowskiego przez 2 tygodnie.
- Należy pamiętać o tym, że z urlopu ojcowskiego można skorzystać do ukończenia przez dziecko drugiego roku życia, maksymalnie w dwóch częściach po tydzień każda – mówi rzecznik ZUS.
I dodaje, że w tym samym czasie matka dziecka może przebywać na urlopie macierzyńskim, a ojciec dziecka na urlopie ojcowskim.
W 2020 r. w województwie podkarpackim skorzystało z tego urlopu 8952 ojców.