Pociąg do zmian. Kolejne dworce w regionie czeka gruntowny remont

Szymon Spandowski

Dworców, które pełniły rolę reprezentacyjnych bram do miast, takich z wypolerowanymi posadzkami, tętniących życiem, otoczonych dobrze utrzymaną zielenią, pewnie już nawet najstarsi kolejarze nie pamiętają. Być może jednak takie miejsca poznają ich wnuki. Kilka dworców w regionie zmieniło, bądź właśnie gruntownie zmienia swoje oblicze. W kolejce czekają następne, dwa właśnie bardzo się do modernizacyjnego finału zbliżyły.

Wielkimi krokami zbliża się 160. rocznica połączenia Bydgoszczy i Torunia torami kolejowymi. Bydgoszcz na kolejowej mapie Europy znalazła się wcześniej, nad Brdę pociągi dotarły w 1851 roku, nad Wisłę dojechały dekadę później. Debiut prababci BiT-City nie był zbyt fortunny, pierwszy pociąg z Bydgoszczy do Torunia miał dotrzeć do celu w czwartek 24 października 1861 roku o godz. 11.55, przyjechał jednak ze 140-minutowym opóźnieniem Był to jednak mało istotny szczegół, oba miasta i cały region wkroczyły na nową drogę rozwoju. Puszczona w ruch machina zaczęła nabierać tempa i przez długie lata według pociągów można było regulować zegarki.

Dziś pewnie tego już najstarsi kolejarze ani podróżni nie pamiętają, ale tak było. Poza tym dworce tętniły kiedyś życiem i nie było to życie bakterii czy innych drobnoustrojów, ponieważ na utrzymywanych we wzorowym porządku stacjach nie miały one szans przetrwać. Na zdjęciach sprzed wojny dworce rzeczywiście wyglądają na wizytówki miast, w ostatnich dekadach niestety ich obraz był od tamtego przeciwny. Kolej wraz z całą infrastrukturą znalazła się na ślepym torze.

Jak udźwignąć ciężar rewitalizacji dworców?

Jak to zmienić? Debata na ten temat również ma bogatą historię. Ciężar renowacji i utrzymania dworców próbowały wziąć na siebie samorządy. W ten sposób właściciela, a następnie swój wygląd zmienił np. Dworzec Główny w Toruniu. Podobnie dzieje się również w Aleksandrowie Kujawskim, chociaż tam remont toczy się powoli – dawny carski dworzec graniczny jest ogromny i dla miasta jego reanimacja jest ogromnym wyzwaniem.

Ostatecznie na remontowym szlaku zaczęły przyspieszać także Polskie Koleje Państwowe. W 2015 roku został oddany do użytku zbudowany od nowa Dworzec Główny w Bydgoszczy. Inwestycja pochłonęła niemal 200 milionów złotych, z czego ponad połowę wyłożyła Unia Europejska. Maszyna zaczęła się toczyć z coraz większą parą. W 2016 roku kolejarze uruchomili Program Inwestycji Dworcowych, największy tego typu projekt w ponad stuletniej historii PKP.

- W jego ramach w całej Polsce jest realizowanych łącznie blisko dwieście inwestycji, w tym dziewięć na terenie województwa kujawsko-pomorskiego – mówi Bartłomiej Sarna z biura prasowego PKP S. A.

Na tej liście są między innymi Dworce Toruń Miasto i Toruń Wschodni. Oba na lepsze czasy czekają od bardzo dawna. Pomysłów na ich zagospodarowanie w tym czasie pojawiło się kilka, żadnego jednak nie udało się zrealizować. Światełko w tunelu pojawiło się razem z programem BiT-City II. W 2019 roku dwie spółki kolejowe – PKP SA oraz PLK podpisały porozumienie z władzami miasta, dzięki któremu wespół w zespół miały zająć się modernizacją stacji i ich otoczenia. Podpisując umowę kolejarze mieli nadzieję, że z odnowionych dworców pasażerowie będą mogli skorzystać już w 2022 roku, niestety jednak wszystko się opóźniło. Kluczowy dla obu dworców przetarg został ogłoszony w lipcu tego roku. Rozstrzygnięcie było planowane pod koniec sierpnia, ale zostało przesunięte. Czy zbliżającą się okrągłą rocznicę 160-lecia kolei w Toruniu będzie można uczcić nowiną, że wreszcie coś się tam zmieni?

Które firmy wystartowały w przetargu na remont toruńskich dworców?

Wygląda na to, że wszystko znajduje się na właściwym torze. 2 września kolejarze otworzyli oferty. W przetargu wystartowały trzy firmy: Trakcja SA z Warszawy, która wyceniła swoje usługi na 32 miliony 826 tysięcy złotych, toruńskie konsorcjum złożone z Przedsiębiorstwa Remontowo-Budowlanego AGAD i Firmy Handlowo-Usługowej ASC Andrzej Gadomski (33 miliony 515 tysięcy złotych), oraz firma MERX z Warszawy, która zaproponowała 33 miliony 920 tysięcy.

Zanim przetarg zostanie rozstrzygnięty pracownicy PKP przebadają oferty. Rozpoczynając postępowanie określili jednak, że decydującym kryterium jest cena.

Jak się zmienią dworce Toruń Miasto i Toruń Wschodni?

Na parterze Dworca Miejskiego pojawią się kasy, poczekalnia, toalety i pomieszczenia dla najemców. Na pierwszym piętrze zaś planowane jest urządzenie hostelu. Wymieniony zostanie dach, a z częściowo rozebranej dobudów, w której była apteka, powstanie letnia poczekalnia. Poza tym pojawi się nowy peron boczny z dodatkowym wejściem. Przebudowany zostanie także tunel wraz z prowadzącymi do niego schodami.

Na Dworcu Wschodnim ma zostać zmodernizowany cały budynek, projekt zakłada również zagospodarowanie terenów przy stacji. modernizację budynku oraz przebudowę i zagospodarowanie terenu przydworcowego. Na parterze dworca znajdą się hol główny poczekalni, kasy biletowe, toalety oraz pomieszczenia usługowe. Na pierwszym piętrze planowany jest hostel. Modernizacja obejmie także sąsiadujący z dworcem budynek administracyjny oraz rozbiórkę schronu, który znajduje się między oboma budynkami. W jego miejscu powstanie przejście dla pasażerów.

Program prac konserwatorskich zakłada również konserwację balustrad schodów i krat okiennych. Oba dworce mają być remontowane pod nadzorem konserwatora.

Z dziewięciu przeznaczonych do modernizacji dworców w regionie, kolejarze oddali do użytku stację w Janikowie. Budowa zupełnie nowego dworca wyposażonego m.in. w panele fotowoltaiczne i pozbawionego barier, które mogłyby być problemem dla osób z niepełnosprawnościami, kosztowała 5 milionów złotych. Pasażerowie korzystają z niego od stycznia tego roku. Remont dworca w Mogilnie rozpoczął się pod koniec ubiegłego roku.

- Piękna zabytkowa substancja 150-letniego dworca zostanie zrewitalizowana, ale wewnątrz obiektu zastosujemy najnowsze rozwiązania techniczne, tak by zapewnić podróżnym komfort i bezpieczeństwo zgodnie ze standardami XXI wieku – mówił wtedy Ireneusz Maślany, członek zarządu PKP S.A.

W Mogilnie na nowo zostanie zaaranżowana przestrzeń obsługi podróżnych, czyli hol pełniący funkcję poczekalni, toalety ogólnodostępne oraz pomieszczenie kasy biletowej. W aranżacji wnętrza poczekalni użyto nowoczesnych w designie opraw oświetleniowych, tablic informacyjnych oraz ławek dla podróżnych, które będą dobrze komponowały się z historycznymi płytkami i zabytkowymi drzwiami. W celu zwiększenia komfortu podróżnych oczekujących na przyjazd pociągu poczekalnia będzie klimatyzowana. W przestrzeni dworca pojawią się również elektroniczne tablice przyjazdów i odjazdów pociągów, a także nowy system informacji głosowej. Remont ma pochłonąć prawie 9 milionów złotych i powinien się zakończyć w przyszłym roku.

Prace trwają także w Kołodziejewie i Złotnikach Kujawskich. Jak informują kolejarze w obydwóch budynkach renowację przejdzie elewacja wraz ze znajdującymi się na niej detalami architektonicznym. Większe zmiany wizualne czekają dworzec w Złotnikach Kujawskich, gdzie z elewacji zostanie usunięty tynk, pod którym znajduje się historyczna cegła elewacyjna. W obydwóch dworcach odtworzona na wzór historycznej zostanie stolarka okienna i drzwiowa.

W Kołodziejewie przestrzeń przeznaczona dla podróżnych będzie składać się z dwóch poczekalni, w tym jednej letniej, a także ogólnodostępnych toalet. Natomiast w Złotnikach Kujawskich jako przestrzeń obsługi podróżnych zaprojektowano poczekalnię wraz z kompleksem toalet. Tu prace mają kosztować około 9 i 5 milionów złotych. Koniec jest planowany na pierwszą połowę przyszłego roku.

Co się dzieje we Włocławku?

We Włocławku trwa natomiast wymiana starego dworca na nowy. Ten nowy będzie obiektem trzykondygnacyjnym. Na parterze pojawi się wydzielona strefa dla podróżnych z dwiema poczekalniami, toaletami i pomieszczeniem dla opiekuna z dzieckiem. Po dwóch stronach holu znajdą się pomieszczenia przeznaczone na kasy biletowe – w części południowej dla przewoźników kolejowych, a w części północnej dla operatorów komunikacji miejskiej oraz regionalnych połączeń autobusowych. Również na parterze zaplanowane zostały lokale komercyjne. Pomieszczenia na piętrze przeznaczone zostaną na potrzeby Wydziału Komunikacji Urzędu Miasta. Budowa nowego dworca pochłonie niemal 26 milionów złotych. Podróżni powinni przetestować nowy obiekt pod koniec 2022 roku.

Kiedy zostanie wyremontowany Dworzec Zachodni w Bydgoszczy?

Na swoją szansę czeka również bydgoski Dworzec Zachodni.

- W związku z brakiem podmiotu zainteresowanego wykonaniem przebudowy dworca w pierwszym postępowaniu przetargowym, planujemy powtórzenie przetargu jesienią tego roku – mówi Bartłomiej Sarna.

Na liście dworców do remontu znajduje się także główna stacja Grudziądza. Ta inwestycja jest jednak dopiero przygotowywana.
Kto będzie z tych wszystkich dworców korzystał? I czyje pociągi będą się na nich zatrzymywały? To jest temat na oddzielny tekst.