Pilnuj swoich danych osobowych. Pamiętaj, to jest Twój prywatny skarb

RODO nie jest po to, by komplikować ludziom życie - mówi 
Weronika Kowalik, dyrektor Zespołu ds. Sektora Prywatnego Urzędu Ochrony Danych Osobowych

Od 25 maja 2018 stosowane są w Polsce przepisy RODO, czyli ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych. Ale wciąż dzwonią do nas osoby z firm, które np. oświadczają, że coś wygraliśmy, bo nasz numer telefonu uczestniczył w losowaniu, choć nikomu w tym celu go nie udostępnialiśmy. Szczególnie irytujące są te telefony, gdy ktoś po drugiej stronie mówi: czy dzwonię do... tu pada imię, nazwisko i wszystkie, bardzo precyzyjne dane osobowe - nierzadko też numer PESEL. To jest w porządku?
Trudno powiedzieć, z jakiego źródła dzwoniący - przeważnie telemarketer - ma nasz numer telefonu. Ale osobę, do której dzwoni, powinien najpierw poinformować, skąd go ma, jak pozyskał nasze dane osobowe, kto jest ich administratorem, jaki jest cel ich przetwarzania. Tak powinno być zarówno wtedy, gdy rozmawiamy z bankiem lub firmą telekomunikacyjną, jak i wówczas, gdy kontaktuje się z nami firma, która chce nas zaprosić na jakąś prezentację lub coś nam sprzedać. Wobec osoby, której dane dotyczą, zawsze powinien być zrealizowany obowiązek informacyjny - i wtedy, gdy bezpośrednio od niej pozyskuje się jej dane, i wtedy - a z taką sytuacją mamy tu do czynienia - gdy dane są pozyskane z innego źródła.

Jak to informowanie powinno wyglądać?
Osoba dzwoniąca lub wysyłająca wiadomość mejlem, powinna nam podać tożsamość administratora (podmiotu decydującego o celach i środkach przetwarzania naszych danych), jego dane kontaktowe, dane kontaktowe inspektora ochrony danych (jeśli został wyznaczony), cel lub cele, w jakich wykorzystuje nasze dane oraz podstawę prawną, która do tego uprawnia. Jeśli dane pozyskane były nie od osoby, której dotyczą, trzeba też podać źródło danych. Zawsze trzeba też podać informacje o odbiorcach danych, czyli to, komu dane się udostępnia. Obowiązek informacyjny obejmuje ponadto okres, przez jaki dane będą przechowywane, informacje o naszych prawach, np. prawie dostępu do danych, ich sprostowania, usunięcia, prawie do cofnięcia zgody, gdy na tej podstawie dane są przetwarzane, prawie wniesienia skargi do UODO.

A jak postępować w kontaktach z telemarketerami ?
W kontaktach z nimi musimy bardzo uważać, pamiętając, że często mają tylko nasz numer telefonu, ale potrafią tak poprowadzić rozmowę, że zdobywają dalsze cenne informacje na nasz temat. Dopytują np. - często nie wprost - czy w domu są osoby w konkretnej grupie wiekowej, pracujące lub tylko zajmujące się domem, mające dzieci, wnuki itp. A to mogą być już informacje, które służą do profilowania nie tylko osoby, do której się dzwoni, ale też jej bliskich i wykorzystywania tych informacji do dalszych celów, często niepodawanych podczas rozmowy.