Każdego roku kilkanaście tysięcy kobiet słyszy poważną diagnozę: - Ma pani raka piersi. I co roku pięć tysięcy pań przegrywa swoją walkę. Rak piersi to najczęstszy nowotwór u kobiet (według Krajowego Rejestru Nowotworów w Polsce w 2016 roku na raka piersi zachorowało 18.615 kobiet; w tym samym roku, z powodu raka piersi zmarło 6.493 kobiet), ale choroba wcześnie wykryta i odpowiednio leczona jest uleczalna. Wiele kobiet mogłoby żyć dłużej, gdyby wcześniej wiedziały, że są chore i w porę podjęły leczenie.
Pamiętaj o samobadaniu piersi
Po pierwsze: samobadanie piersi. To bardzo ważny element profilaktyki. Już od dwudziestego roku życia każda z pań powinna regularnie badać piersi, a raz w roku takie badanie powinno być wykonane przez ginekologa, chirurga lub onkologa. Jak i kiedy prawidłowo badać piersi uczą nas wolontariuszki Łódzkiego Stowarzyszenia Amazonek - można je spotkać w każdą środę października na sali obsługi ŁOW NFZ przy ul. Kopcińskigo 56 w Łodzi.
Pamiętaj! Jeśli podczas samobadania piersi zauważyłaś niepokojące zmiany np. wycieki z brodawki, zmianę kształtu lub wielkości piersi, obrzęki węzłów chłonnych pod pachą, guzki i zgrubienia wyczuwalne na piersi, wokół sutka i pod pachą, koniecznie skontaktuj się z lekarzem (np. lekarzem POZ lub onkologiem, do którego nie musisz mieć skierowania).
Zrób mammografię
Mammografia, to badanie finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Diagnostyka trwa zaledwie zaledwie kilka minut. Kto może skorzystać z darmowych badań? Programem profilaktyki raka piersi są objęte panie w wieku 50-69 lat. Nie muszą mieć na nią skierowania ani zaproszenia. Aby wykonać mammografię w ramach programu, wystarczy zgłosić się do jednej z placówek, które realizują program, z dowodem osobistym. Dobrze, aby panie które już miały wykonywaną mammografię przyniosły ze sobą poprzednie zdjęcie mammograficzne. Programem nie są objęte kobiety, u których wcześniej w piersi zdiagnozowano zmiany nowotworowe o charakterze złośliwym. Profilaktyczną mammografię można wykonać w kilkunastu pracowniach stacjonarnych lub w jednym z 47 mammobusów, które dojeżdżają do najodleglejszych zakątków naszego województwa. Lista miejscowości, które odwiedzają mammobusy jest publikowana na www.nfz-lodz.pl lub pod numerem całodobowej Telefonicznej Informacji Pacjenta 800 190 590.
Badania mammograficzne w ramach programu nie są limitowane. To znaczy, że Fundusz z radością zapłaci za każde wykonane badanie.
Pamiętaj! Najważniejsze jest szybkie wykrycie nowotworu. To daje szansę na całkowite wyleczenie, a nawet na oszczędzający pierś zabieg chirurgiczny.
USG piersi i mammografia w każdym wieku!
NFZ finansuje nie tylko program profilaktyki raka piersi dla pań w wieku 50-69 lat. USG piersi i mammografia to badania, które może zlecić lekarz specjalista, szczególnie lekarz ginekolog i onkolog. W wielu poradniach ginekologicznych (w Łódzkiem jest ich prawie 200) jest aparat do badań USG, a każda poradnia ma obowiązek zapewnić pacjentkom dostępu do diagnostyki ultrasonograficznej. Lekarz może takie badania zlecić kobiecie w każdym wieku, tak często jak ze względu na wskazania medyczne jest to konieczne, NFZ nie limituje częstotliwości wykonywania tych badań. Uprawnienia i umiejętności wymagane do prawidłowego przeprowadzenia badania gruczołów piersiowych mają wszyscy lekarze. Niezbędną wiedzę zdobywają w czasie zajęć klinicznych na studiach medycznych, w czasie stażu podyplomowego (jedna czwarta stażu odbywana jest na oddziałach ginekologiczno-położniczych) oraz na niektórych stażach cząstkowych w trakcie kilkuletniego szkolenia specjalistycznego (źródło: MP Onkologia). Najczęściej piersi badają ginekolodzy, onkolodzy, chirurdzy. Jeśli pacjentka nie chce, aby lekarz zbadał jej piersi - może odmówić. Lekarz odnotuje to wówczas w dokumentacji medycznej pacjenta.
Rak piersi a geny
Wysokie ryzyko zachorowania na raka piersi i/lub jajnika (co najmniej 4-5-krotnie wyższe niż w całej populacji) występuje m.in. w rodzinach, w których wystąpiły dwa zachorowania na te nowotwory wśród krewnych I i II stopnia (lub dwa zachorowania wśród krewnych II i III stopnia ze strony ojca) - w tym zwłaszcza, gdy przynajmniej u jednej chorej rozpoznano raka jajnika, a jedno zachorowanie wystąpiło przed 50. rokiem życia; w rodzinach, w których rozpoznano obustronnego raka piersi (krewni I i II stopnia); w rodzinach, w których stwierdzono raka piersi przed 40. rokiem życia (krewni I i II stopnia); w rodzinach, w których stwierdzono raka piersi u mężczyzny (krewni I i II stopnia).
Jeśli jesteś w tej grupie, koniecznie zgłoś się na badanie genetyczne w ramach programu Ministerstwa Zdrowia.
W ramach opieki nad rodzinami wysokiego, dziedzicznie uwarunkowanego ryzyka zachorowania na nowotwory złośliwe - wczesne wykrywanie nowotworów złośliwych w rodzinach wysokiego, dziedzicznie uwarunkowanego ryzyka zachorowania na raka piersi i raka jajnika możesz skorzystać m.in. z:
- konsultacji genetycznych;
- wykrywania mutacji związanych z dziedzicznym rakiem piersi i jajnika - BRCA1, BRCA2, CHEK2, PALB2;
- wykrywania mutacji związanych z dziedzicznym rakiem jelita grubego i endometrium - APC, MLH1, MSH2, MSH6, PMS2, STK11, SMAD4, BMPR1A, EPCAM i MUTYH;
- badania markerów nowotworowych we krwi;
- badania obrazowego - USG, mammografia, rezonans magnetyczny
Wystarczy wypełnić ankietę w podanych poniżej placówkach, które realizują program.
Tu skorzystasz z badań
Klinika Onkologii ICZMP (5. piętro) od poniedziałku do piątku o godz. 8.30 czeka specjalista, który zrobi badania pozwalające stwierdzić, czy jesteś nosicielem genu wywołującego raka.
Salve Medica, Szparagowa 10, Łódź.
Genos, Poradnia Genetyczna, 91-032 Łódź, ul. Żubardzka 4.
Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. Mikołaja Kopernika, ul. Pabianicka 62, 93-513 Łódź.