Kujawy prawdziwą kolebką serowarów
Nie Francuzi, nie Włosi, nie Szwajcarzy. To naprawdę nie oni wymyślili sery. Według badaczy, pierwszymi europejskimi serowarami byli mieszkańcy Kujaw.
Ślady, że to na naszych ziemiach najwcześniej w Europie produkowano sery, pochodzą sprzed co najmniej 7 tysięcy lat. To o kilka tysiącleci wcześniej niż sądzono. Te sensacyjne wiadomości to efekt pracy międzynarodowego zespołu akademików z uniwersytetów w Gdańsku, angielskiego Bristolu, amerykańskiego Princeton, a także Polskiej Akademii Nauk, Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi oraz Muzeum Archeologicznego w Poznaniu.
Naukowcy doszli do tych wniosków, analizując fragmenty ponad 30 ceramicznych naczyń znalezionych w czasie wykopalisk w pradawnych osadach rolniczych, które leżały na dzisiejszych Kujawach, w okolicach takich miejscowości jak Brześć Kujawski, Miechowice, Smólsk, także Wolica Nowa, Stare Nakonowo i Ludwinów.
Swoje wnioski badacze wysnuli między innymi z budowy naczyń - niektóre z nich dziurkowane były na całej powierzchni, a więc w sposób typowy i dla dzisiejszych cedzaków. Takie dziurkowane naczynia niewątpliwie nie mogły służyć do przechowywania żywności, jednak naukowcy szukali twardszych dowodów. Ostatecznych argumentów dostarczyło badanie w laboratorium w Bristolu. Z uwagi na budowę naczyń i przypuszczenia, że mogły służyć do produkcji sera, w ramach badań, na ściankach tych naczyń poszukiwano śladów żywności. I znaleziono je - na naczyniach sitowych odkryto tłuszcz mleczny, dziś nie ma więc wątpliwości, że przetwarzano w nich mleko. Dokładnie tak samo miłośnicy twarogów własnej roboty postępują i dziś. Stawiając mleko w ciepłym miejscu, pozwalają mu skwaśnieć, przemienić się w mleko zsiadłe, a potem podgrzewając je lekko, doprowadzają do oddzielenia twarogu i płynnej serwatki. Jak nasi praprzodkowie, uzyskują wspaniały, domowy twaróg.
Odkrycie naukowców ma ogromne znaczenie. Dowodzi wysokiego rozwoju pradawnych rolników, mieszkańców Kujaw - ich umiejętności i zapobiegliwości, bo przetwarzanie mleka stwarzało wiele wcześniej nieistniejących możliwości. Najważniejszymi z nich były dłuższy czas przechowywania i łatwość transportowania mlecznego przetworu, wzbogacenie diety w białko zwierzęce, bez potrzeby zabijania zwierząt. Przetworzone mleko miało też pozytywny wpływ na zdrowie naszych pradawnych krajanów - mleko w tej postaci ludzki organizm łatwiej trawi i przyswaja.
| Najstarszy ser świata | Jak do tej pory - najstarsze kawałki sera odnaleziono w Chinach. Według naukowców składem przypominają dzisiejszy kefir i pochodzą sprzed ponad 4 tysięcy lat. Znaleziono je przy mumii, ser był prawdopodobnie pośmiertną ofiarą. |
Autor: Małgorzata Januchowska