Kpt. Cylkowski był w Katyniu w 1943 r.
Stał nad dołami śmierci, w których warstwami leżały sprasowane i zmumifikowane zwłoki jeńców sowieckiego obozu w Kozielsku. Wśród oglądanych szczątków rozpoznał przyjaciela - bydgoskiego kupca i przemysłowca, Józefa Pilaczyńskiego.
Kpt. Stanisław Cylkowski był jednym z jeńców niemieckich oflagów, których w 1943 r. okupant zawiózł do Katynia. Widział to, w co trudno było uwierzyć - tysiące zwłok polskich oficerów, którzy setkami ginęli od strzału w tył głowy wiosną 1940 r.
Cylkowski to znany i poważany w mieście nad Brdą właściciel Hurtowni Drogeryjno-Aptecznej „Hadroga” (mieściła się na ul. Matejki). Kiedy wybuchła wojna, dostał przydział do Dowództwa Obrony Warszawy. Wojnę przeżył w obozach jenieckich. Wolność odzyskał w lutym 1945 r.
O tym, co widział, i co przeżył w Katyniu, pisał w listach do żony.
- Te relacje są wstrząsające - przyznaje Stanisław Gordon, wnuk Cylkowskiego.
Pobyt w miejscu sowieckiej zbrodni, o której świat nigdy nie miał się dowiedzieć, zaważył bardzo na dalszym życiu Cylkowskiego. Interesowało się nim UB. Chcąc zgubić za sobą ślad, wyjechał z Bydgoszczy do Poznania, gdzie zmarł na początku lat 50.
Mija 76. rocznica mordu na polskich oficerach, którzy po agresji ZSRS na Polskę znaleźli się na terenach zajętych przez Sowietów. Oficerów przewieziono do trzech obozów NKWD - w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie.
Uchwałą z 5 marca 1940 r. najwyższe władze partyjno-państwowe ZSRS podjęły decyzję o wymordowaniu prawie 22 tys. oficerów, policjantów, strażników więziennych i pograniczników oraz cywilów.
Akcję „rozładowania” obozów NKWD oraz więzień na zachodniej Ukrainie i Białorusi rozpoczęto 3 kwietnia 1940 r. Polaków mordowano strzałem w tył głowy w piwnicach NKWD w Charkowie, Kalininie (obecnie Twer) i Katyniu. W kwietniu 1943 r. Niemcy ujawnili, że odkryli groby polskich oficerów zamordowanych przez Rosjan.
Po latach kłamstw, a następnie milczenia Związek Radziecki przyznał się do tej masakry 13 kwietnia 1990 r. W Bydgoszczy uroczystości w rocznicę Zbrodni Katyńskiej odbędą się 24 kwietnia (godz. 10.00), w kościele pw. Świętych Polskich Braci Męczenników.