Katowicka Spółdzielnia Mieszkaniowa - dobrze tu mieszkać
Katowicka Spółdzielnia Mieszkaniowa będąca aktualnie jedną z czternastu spółdzielni mieszkaniowych działających na terenie miasta Katowice – od lat jest zaliczana do największych spółdzielni mieszkaniowych w kraju – zaś na terenie aglomeracji śląskiej i na terenie Polski południowej jest niewątpliwie spółdzielnią największą pod względem stanu członkowskiego, jak i wielkości zarządzanych zasobów mieszkaniowych.
Katowicka Spółdzielnia Mieszkaniowa powstała w przełomowym dla rozwoju spółdzielczości mieszkaniowej okresie – 1957 r. Na koniec czerwca 1957 r. w całym województwie katowickim działało wówczas jedenaście spółdzielni mieszkaniowych podczas gdy w drugim półroczu tegoż 1957 r. powstało aż 7 nowych spółdzielni mieszkaniowych, w tym 4 w Katowicach.
Wśród nich była Katowicka Spółdzielnia Mieszkaniowa, którą do życia powołało 19 członków założycieli – głównie pracowników Miastoprojektu Katowice (w dniu 7 lipca 1957 r.).
Pierwsze mieszkania Spółdzielnia przekazała do eksploatacji swoim członkom już
w roku 1958 i 1959 w budynkach przy ul. Kochanowskiego i Plebiscytowej.
Lata sześćdziesiąte w dziejach Spółdzielni, to okres szerokiego frontu inwestycyjnego i szybko rosnącego budownictwa mieszkaniowego na terenie całego miasta. Wybudowano i oddano do użytku budynki i osiedla, które na trwałe wpisały się w pejzaż Katowic, jak tzw. „Niebieskie Bloki” budynek „Superjednostka” (jeden z największych budynków mieszkalnych w Polsce liczący 762 mieszkania), pierwsze budynki osiedla „Tysiąclecia” (obecnie zarządzane przez SM „Piast”), zabudowa obecnego osiedla „Wierzbowa”, osiedle im. A. Zgrzebnioka, Giszowiec.
Wraz z dynamicznym, inwestycyjnym rozwojem Spółdzielni w następnych dwóch dekadach (latach 70-tych i 80-tych) następował wzrost liczby członków, a w ślad za przyrostem wzrost liczby mieszkańców Katowic. Powstały wówczas między innymi osiedla:
im J. Paderewskiego, im. ks. P. Ściegiennego (w dzielnicy Józefowiec), XXXV-lecia PRL – obecnie im A. Zgrzebnioka. Budowie budynków mieszkalnych w nowych osiedlach towarzyszyła budowa niezbędnej infrastruktury towarzyszącej w postaci przedszkoli, szkół, placówek handlowo – usługowych, małej architektury.
Integracji mieszkańców coraz liczniejszych osiedli służyła coraz bogatsza w formy działalność społeczno - wychowawcza, skupiająca się zwłaszcza wokół prowadzonych przez KSM placówek – klubów, świetlic, ognisk i modelarni.
W chwili obecnej obszar objęty zarządzaniem Spółdzielni obejmuje około 137 ha, a w skład zasobów wchodzi 346 budynków wielorodzinnych o łącznej liczbie ponad 19 tys. mieszkań (prawie 1 milion powierzchni użytkowej), 26 pawilonów handlowo-usługowych, 742 (szt) garaży wolnostojących, 6 klubów spółdzielczych, 3 sale integracyjne.
W mieszkaniach należących oraz zarządzanych przez Katowicką Spółdzielnię Mieszkaniową zamieszkuje około 1/7 obywateli miasta, a zasoby spółdzielni zlokalizowane są w większości dzielnic Katowic, a więc w centrum i śródmieściu miasta, a także
w większości dzielnic miejskich, tj. w Ligocie, Brynowie, Os. Paderewskiego, Bytkowie, Wełnowcu, Dębie, Józefowcu, Bogucicach, Zawodziu, Szopienicach, Dąbrówce Małej, Giszowcu i Murckach. Wśród budynków wielorodzinnych zbudowanych przez Spółdzielnię są budynki bardzo wysokie, które wpisały się w pejzaż Katowic na stałe, jak np. 24-ro kondygnacyjny HPR-owiec (tzw. „żyletka” przy ul. Sokolskiej), czy cztery „Gwiazdy” (spośród siedmiu) również 24-ro kondygnacyjne, a także budynki wysokie, średniowysokie, niskie i domki jednorodzinne.
Wskutek przeprowadzonych prac modernizacyjnych obejmujących m.in. modernizację 100% zasobów mieszkaniowych Spółdzielni odnotowano znaczący spadek zużycia ciepła przez mieszkańców – co pozwala na zmniejszenie zapotrzebowania na ciepło i znaczne ograniczenie kosztów ponoszonych przez użytkowników mieszkań.
Dzięki działaniom termomodernizacyjnym KSM „uchroniła” mieszkańców miasta Katowice od znaczących ilości zanieczyszczeń powietrza – obniżając zużycie węgla dla potrzeb grzewczych o ponad 40 tys. ton rocznie, co oznacza, że do atmosfery nie przedostały się setki ton pyłu, dwutlenku siarki i azotu.
Spółdzielnia – realizując program działań proekologicznych przeprowadziła także szereg innych, korzystnych dla mieszkańców osiedli i środowiska zamieszkiwania prac, w tym przede wszystkim dotyczących zmiany źródeł ciepła poprzez:
•likwidację kilku wyeksploatowanych i zdekapitalizowanych lokalnych kotłowni węglowych lub węglowo-miałowych i podłączenie budynków do zdalaczynnej sieci miejskiej (np. w Szopienicach, Zawodziu)
•wybudowanie 19 budynkowych kotłowni gazowych,
•zmodernizowanie 3 własnych osiedlowych kotłowni węglowych na bardziej wydajne i ekologiczne 2 duże kotłownie gazowo-olejowe i jedną gazową ,
•likwidację źródeł niskich emisji zanieczyszczenia powietrza poprzez likwidację
w mieszkaniach 5 budynków wielorodzinnych piecy węglowych i podłączenie ich do sieci zdalaczynnej.
KSM przy realizacji nowych inwestycji mieszkaniowych stosuje aktualnie dostępne nowoczesne rozwiązania - między innymi naturalne systemy pozyskiwania energii, jakimi są kolektory słoneczne.
Powszechnie znanym faktem jest, że w Polsce powojennej a także i obecnie spółdzielnie mieszkaniowe stanowiły i stanowią bardzo aktywny gospodarczo i społecznie podmiot sfery budownictwa i mieszkalnictwa, który na trwale wpisał się w przestrzenie prawie wszystkich miast w Polsce – co między innymi potwierdza przybliżony pobieżnie dorobek KSM.
Od ponad 60 lat Spółdzielnia wzbogaca i pomnaża swój majątek stanowiący zarazem majątek materialny miasta, zapewniając przy tym, a może przede wszystkim dobre warunki egzystencji i wypoczynku po pracy dla kilkudziesięciu tysięcy obywateli miasta i ich rodzin.
Spółdzielnia swą działalnością przyczyniła się do powiększenia liczby stałych mieszkańców miasta, zwłaszcza, że w swoim czasie dostarczyła olbrzymiej rzeszy ludzi przybywających za pracą na Śląsk i do Katowic niejeden dach nad głową.
Przybywa lat Spółdzielni (minęło 63), przybywa Miastu. Przybywa lat również mieszkańcom naszych spółdzielczych domów. Na przestrzeni lat struktura mieszkańców Spółdzielni analizowana według wieku bardzo się zmieniła – ze wskazaniem na rosnącą liczbę ludzi zaliczanych do grupy senioralnej. To oczywiście rzutuje na potrzeby i wymagania tejże społeczności.
Od pewnego czasu w gronie społeczników samorządu spółdzielczego dyskutuje się o celowości podjęcia przez KSM inicjatywy w sferze przygotowania i w niedalekiej przyszłości realizacji inwestycji w formie budynku o specjalnym przeznaczeniu – budowy specjalnego domu dla spółdzielców seniorów, w którym chętnie zamieszkaliby w otoczeniu innych znanych od lat osób czy rodzin.
Takie domy, zwane obiegowo domami spokojnej starości, powstają w całym kraju, z reguły sumptem samorządów terytorialnych i prywatnych deweloperów. Sugestią jest, by zainteresowani spółdzielcy KSM wybudowali taki dom dla siebie – gdzie będą się jako członkowie wzajemnie znali, jeszcze zanim wspólnie po sąsiedzku zamieszkają. Faktem jest istnienie w spółdzielczej społeczności KSM znacznej grupy samotnych seniorów lub seniorskich małżeństw, jeszcze wielce sprawnych, ale o zmniejszającej się w miarę upływającego czasu samodzielności.
Spółdzielnia już 15 lat temu utworzyła w swojej strukturze organizacyjnej stanowisko
ds. pomocy członkom i wolontariatu – współpracujące z wszystkimi z terenu miasta - 10-cioma terenowymi punktami pomocy społecznej, jak też i innymi jednostkami specjalistycznymi działającymi w ramach Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej oraz Ośrodkami zdrowia, policją, kuratorami, komornikami, Strażą Pożarną. Spółdzielnia poprzez odpowiednie decyzje organów samorządowych i bezpośrednie zaangażowanie wykonawcze pomogła ponad 200 mieszkańcom niepełnosprawnym - z dysfunkcją narządu ruchu - w uzyskaniu z Urzędu Miasta pomocy finansowej, co wraz ze stosowną partycypacją finansową Spółdzielni (na podstawie decyzji Rad Osiedlowych) pozwoliło wyeliminować istniejące bariery architektoniczne w formie podjazdów, platform lub też dostosowania pomieszczeń mieszkalnych do potrzeb niesprawnej osoby.
W ramach Spółdzielni od 25 lat działa klub biegacza (przy klubie „Józefinka” w osiedlu im. Ks. P. Ściegiennego), 4 zespoły śpiewacze (w osiedlu Centrum I, Zawodzie, Giszowiec i im. Ks. P. Ściegiennego).
Spółdzielnia na stałe organizuje też w grupach dostęp mieszkańców do instytucjonalnych placówek kultury, jakimi są, m.in. Teatr Śląski, Teatr Korez w Katowicach, Teatr Rozrywki w Chorzowie, Filharmonia Śląska, NOSPR, muzea, itd., a także rekreacji, w tym wyjazdy do ośrodków z basenami termalnymi, narciarskich, ZOO w Chorzowie, ogrodów pokazowych (Kapias) i wielu innych.
Każda spółdzielnia mieszkaniowa, a więc i KSM – jako właściciel, współwłaściciel i zarządca nieruchomości realizując podobne zadania jest naturalnym partnerem samorządnych gmin, zarządzających zasobami gminy. Spółdzielnia jest tak, jak i gmina podmiotem demokratycznie i samorządnie zarządzanym, której działania ukierunkowane są do obszarów zamieszkiwania i zasobów mieszkaniowych. Jest też „żywą szkołą” – demokracji – bo wielu działaczy samorządu gminnego – miało w swej karierze życiowej styczność bezpośrednią lub pośrednią, względnie kogoś z członków rodziny z pracą w spółdzielczych strukturach samorządowych.
Na obecnym etapie nastąpiła już asymilacja osiedli spółdzielczych do struktury miejskiej – potwierdza to liczna obecność spółdzielców na okresowych spotkaniach z władzami miasta, radnymi, jak też i w druga stronę – obecność przedstawicieli Miasta na dorocznych zebraniach osiedlowych, czy Walnych Zgromadzeniach Spółdzielni.
Spółdzielnia nie skupia się tylko na zarządzaniu istniejącymi zasobami lecz również stale się rozwija podejmując trud realizacji nowych inwestycji. W ostatnich latach wybudowała nowe budynki wielorodzinne oraz domy jednorodzinne w atrakcyjnych lokalizacjach m.in.: na osiedlu Zawodzie przy Bulwarach Rawy (3 budynki wielorodzinne), na osiedlu Ściegiennego – zespół mieszkaniowy „Zielony Zakątek”(budynek wielorodzinny i zespół domów 1-rodzinnych), w południowej części Katowic - „Osiedle Świerkowe” złożone z 25 domów 1-rodzinnych, czy też 4-budynkowe osiedle mieszkaniowe p. n. „Rekreacyjna Dolina – Mały Staw” położone w Dolinie Trzech Stawów to kolejna w dorobku KSM architektoniczna ”perełka” - zrealizowana z materiałów wysokiej jakości, o oryginalnym kształcie nawiązującym do „fal na stawie” i pełną infrastrukturą zapewniającą wysoki komfort zamieszkiwania.
Nadto w 2017 roku Katowicka Spółdzielnia Mieszkaniowa zakończyła jako inwestor budowę 4-kondygnacyjnego budynku przy ul. Domeyki, z 20 mieszkaniami (w technologii tradycyjnej, z windą, centralnym ogrzewaniem i ciepłą wodą z własną kotłownią gazową) - o powierzchni lokali od ok. 40m2 do 114 m2 . Mieszkania, zrealizowane w bardzo dobrym standardzie. Murcki są dzielnicą mającą po sąsiedzku duży kompleks parkowo-leśny oraz dogodne połączenia komunikacyjne zarówno w kierunku centrum miasta, jak i miast ościennych (Tychy, Mikołów, Mysłowice).
Zamieszkanie w zasobach Katowickiej Spółdzielni Mieszkaniowej oznacza nie tylko wejście w posiadanie „własnego M”, ale również gwarancję rzetelnego i efektywnego ekonomicznie zarządzania nieruchomościami, możliwość czynnego i biernego uczestniczenia w życiu Spółdzielni, jej działalności społeczno – kulturalnej (ułatwiającej rozwój i realizację osobistych pasji i zainteresowań oraz integrację mieszkańców), wpływ na decyzje dotyczące funkcjonowania Spółdzielni – słowem życie w bezpiecznym, atrakcyjnym i przyjaznym środowisku.