Jednomandatowe okręgi wyborcze mogą iść pod nóż PiS [wideo]
PiS zapowiada zmiany w ordynacji wyborczej. Kiedy ujawni ich projekt?
Podczas ostatniego kongresu PiS w sobotę, prezes tej partii mówił o zmianach w kodeksie wyborczym. Chciałby znieść przynajmniej część jednomandatowych okręgów wyborczych.
Mówił też, by wrócić do pomysłu przezroczystych urn, kamer w lokalach wyborczych, zmiany sposobu liczenia głosów i przechowywania kart wyborczych, czyli zgłaszanych kiedyś propozycji, które mają „radykalnie utrudnić fałszowanie wyborów”.
Jako „wątpliwe w punktu widzenia demokracji” określił jednomandatowe okręgi wyborcze w małych gminach. Prezes powiedział też, że trzeba się bardzo wyraźnie zastanowić, kto powinien organizować wybory, bo nie powinni być to ci, którzy są zainteresowani wynikami, czyli samorządy.
JOW się nie podobają
Część z tych zapowiedzi jest identyczna z tym, co postuluje Ruch Kontroli Wyborów. Ruch idzie dalej, bo domaga się „uspołecznienia” komisji wyborczych wszystkich szczebli, łącznie z PKW. Ma to polegać na oddaniu całego procesu wyborczego w ręce „zainteresowanych komitetów wyborczych” oraz organizacji społecznych.
Jednomandatowych okręgów wyborczych broni ruch Kukiz’15. Zostały one wprowadzone w wyborach do rad gmin w 2011 r. (koalicja PO-PSL) i obejmują wszystkie gminy poza miastami na prawach powiatu. W 2014 r. według tych zasad odbyło się głosowanie.
Kaczyński może mieć na myśli likwidację JOW w gminach do 20 tys. mieszkańców.
Zwolennikiem JOW w Sejmie jest ruch Kukiz’15. Chciałby jak najszerszego ich wprowadzenia. - We wtorek w klubie rozmawialiśmy, że nie odpuścimy JOW-ów ani na krok - mówi Paweł Skutecki, bydgoski poseł z Kukiz’15.
Będziemy przekonywać PiS, by rozszerzyć okręgi jednomandatowe na wybory powiatowe oraz by starostowie i marszałkowie też byli wybierani bezpośrednio.
Kukiz’15 może sobie jednak jedynie potupać, PiS wcale nie musi liczyć się z jego zdaniem. - Bardzo łatwo mogę sobie wyobrazić sytuację, że Kaczyński rzucił ten pomysł, by coś innego z nami ugrać - mówi Skutecki. Co? - To się okaże.
Kto komu patrzy na ręce
Ekspert wyborczy, dr hab. Bartłomiej Michalak, politolog z UMK prostuje, że de facto samorządy nie organizują wyborów. - Wybory to specyficzna materia, trudno mi wyobrazić sobie, jak miałby się odbyć, gdyby zlikwidowano wyspecjalizowane instytucje - nie ukrywa dr Michalak. - Z całym szacunkiem do przedstawicieli komitetów wyborczych, ale to oni są zainteresowani wynikiem wyborczym.
Przezroczyste urny, kamera w lokalu wyborczym? - To pokazuje poziom dyskusji, bo przezroczyste urny obowiązują od roku, nagrywanie liczenia głosów też jest już możliwe - mówi ekspert.
Zmiana sposobu liczenia głosów - według prezesa PiS - miałaby polegać na tym, że jedna komisja pracuje przy wyborach, a druga zajmuje się liczeniem głosów. Ruch Kontroli Wyborów chciałby nawet, by liczenie odbywało się następnego dnia.
- Z jednej strony chcemy likwidować zagrożenia , poprawiać transparentność, z drugiej wprowadzamy elementy, które stwarzają zagrożenia - dziwi się dr Michalak, ekspert wyborczy. - Podczas każdego nowego elementu coś może się wydarzyć.
Kiedy PiS ujawni projekt zmian? - Gdy będą gotowe konkretne rozwiązania - odparł Łukasz Schreiber, poseł PiS. Nie podał konkretnego terminu, prace cały czas trwają.