Jaka pomoc materialna dla studenta? [PORADNIK]
Kto może dostać stypendium socjalne lub zapomogę w roku akademickim 2016/2017? Zasady przyznawania pomocy materialnej wyjaśnia Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
W ramach systemu pomocy materialnej student może ubiegać się o świadczenia w formie:
- stypendium socjalnego;
- stypendium specjalnego dla osób niepełnosprawnych;
- stypendium rektora - dla najlepszych studentów;
- stypendium ministra - za wybitne osiągnięcia;
- zapomogi.
Najczęściej pytacie nas o warunki ubiegania się o stypendium socjalne i zapomogę.
Stypendium socjalne
Może je otrzymać student, który jest w trudnej sytuacji materialnej. To znaczy wysokość dochodu na osobę w jego rodzinie nie przekracza progu dochodu ustalonego w uczelni.
Próg dochodu ustala rektor w porozumieniu z uczelnianym organem samorządu studenckiego - w granicach od 668,2 zł do 1.043,9 zł. Od 1 listopada 2016 roku będzie to 1.051,7 zł. Są to kwoty netto (na rękę) miesięcznie na osobę w rodzinie.
Co to oznacza? To, że każdy student o dochodzie, który nie przekracza 668,2 zł miesięcznie na osobę w rodzinie, ma ustawowo zapewnione otrzymanie stypendium.
Uwaga! Stypendium socjalne może otrzymać także student o wyższym dochodzie - jeżeli rektor określi wyższy próg dochodu, ale nieprzekraczający 1.043,9 zł (od 1 listopada 2016 roku - 1.051,7 zł). Jest to ustawowa maksymalna wysokość i nawet w szczególnych przypadkach uczelnia nie może przyznać stypendium socjalnego przy wyższym dochodzie.
Stypendium socjalne może zostać zwiększone studentowi studiów stacjonarnych, znajdującemu się w trudnej sytuacji materialnej, z tytułu zamieszkania w domu studenckim lub w obiekcie innym niż dom studencki (również z niepracującym małżonkiem lub z dzieckiem studenta) - gdy codzienny dojazd z miejsca stałego zamieszkania do uczelni uniemożliwiałby lub w znacznym stopniu utrudniał studiowanie.
Zapomoga
Zapomogę może otrzymać student, który z przyczyn losowych znalazł się przejściowo w trudnej sytuacji materialnej.
Uwaga! Zapomoga nie przysługuje, gdy trudna sytuacja materialna nie jest spowodowana zdarzeniem losowym - w takim przypadku można starać się o stypendium socjalne.
Zdarzeniem losowym może być na przykład śmierć lub ciężka choroba członka nasej rodziny, klęski żywiołowe (jak choćby pożar czy powódź) oraz inne zdarzenia losowe, na skutek których student znalazł się przejściowo w trudnej sytuacji materialnej.
Warto wiedzieć
1. Świadczenia pomocy materialnej dla studentów (z wyjątkiem stypendium ministra) przyznają organy uczelni. Oznacza to, że właśnie tam musisz pytać o szczegółowy regulamin, wzory wniosków, kryteria, jak również tryb udzielania interesującego cię stypendium czy zapomogi.
2. Stypendium socjalne oraz zapomoga przyznawane są na wniosek studenta. Wniosek o przyznanie świadczeń składa się do organu uczelni przyznającego pomoc materialną albo do komisji stypendialnej.
Źródło: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Pomoc materialna. Komu przysługuje, a komu nie
Prawo do ubiegania się o pomoc materialną dla studentów przysługuje:
1) studentom uczelni publicznych i niepublicznych, działających na podstawie ustawy z 27 lipca 2005 roku Prawo o szkolnictwie wyższym;
2) studentom uczelni Kościoła Katolickiego oraz Prawosławnego Seminarium Duchownego w Warszawie.
Prawo do pomocy materialnej przysługuje studentom studiów stacjonarnych i niestacjonarnych - niezależnie od wieku - kształcącym się na studiach pierwszego i drugiego stopnia albo na jednolitych studiach magisterskich.
Prawo do pomocy materialnej nie przysługuje jednak studentom będącym kandydatami na żołnierzy zawodowych lub żołnierzami zawodowymi, którzy podjęli studia na podstawie skierowania przez właściwy organ wojskowy lub otrzymali pomoc w związku z pobieraniem nauki na podstawie przepisów o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.
Prawo do pomocy materialnej nie przysługuje również studentom będącym funkcjonariuszami służb państwowych w służbie kandydackiej albo będących funkcjonariuszami służb państwowych, którzy podjęli studia na podstawie skierowania lub zgody właściwego przełożonego i otrzymali pomoc w związku z pobieraniem nauki na podstawie przepisów o służbie.
Podstawa prawna udzielania pomocy
Tu są przepisy regulujące przyznawanie pomocy materialnej dla studentów, finansowanej z budżetu państwa: ustawa z 27 lipca 2005 Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawa z 28 listopada 2003 o świadczeniach rodzinnych, rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z 8 grudnia 2015 w sprawie postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne, rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 17 lipca 2015 w sprawie stypendiów ministra za wybitne osiągnięcia przyznawanych studentom. Treść tych aktów prawnych znajdziesz na nauka.gov.pl
Studencie, to warto wiedzieć
Gdy kształcisz się na kilku kierunkach studiów równocześnie, możesz otrzymywać świadczenie danego rodzaju wyłącznie na jednym kierunku studiów (wg własnego wyboru). Natomiast poszczególne (różne) rodzaje stypendiów oraz zapomogę możesz otrzymywać niezależnie (także stypendium rektora jednocześnie ze stypendium ministra) - o ile spełniasz kryteria określone dla każdego ze świadczeń. Otrzymanie ich nie wyklucza prawa studenta do otrzymywania stypendium przyznawanego m.in. przez organy samorządu terytorialnego czy też pracodawców.
Szczegółowe kryteria i tryb przyznawania pomocy materialnej
Zasady ustala rektor uczelni.
Rektor ustala - w porozumieniu z organem samorządu studenckiego uczelni - szczegółowy regulamin ustalania wysokości, przyznawania i wypłacania świadczeń pomocy materialnej dla studentów. W tym: szczegółowe kryteria i tryb udzielania świadczeń; sposób wyłaniania osób mogących otrzymać stypendium rektora dla najlepszych studentów; wzory wniosków o przyznanie świadczeń; wzór oświadczenia o niepobieraniu świadczeń na innym kierunku studiów; sposób udokumentowania sytuacji materialnej studenta. Szczegółowe zasady przyznawania stypendium ministra określa rozporządzenie.
Zasady przyznawania świadczeń
Wyjaśniamy, jak długo można dostawać pieniądze.
Stypendia: socjalne, specjalne dla osób niepełnosprawnych oraz rektora przyznawane są na semestr lub rok akademicki. Ministra - na rok akademicki.
Stypendia przyznawane w uczelni student może otrzymywać w danym roku akademickim przez okres do 10 miesięcy. Gdy ostatni rok studiów, zgodnie z planem studiów, trwa jeden semestr - do pięciu miesięcy.
Stypendia wypłacane są co miesiąc (tylko stypendium ministra wypłacają jednorazowo). Zapomoga to świadczenie jednorazowe. Można ją otrzymać dwa razy w roku akademickim.
Decyzja dotycząca pomocy materialnej
Wydawana jest w formie decyzji administracyjnej.
Decyzja o przyznaniu albo odmowie przyznania świadczenia pomocy materialnej wydawana jest w formie decyzji administracyjnej. Doręczana jest studentowi z pouczeniem o przysługujących od niej środkach odwoławczych. Decyzja odmowna wymaga uzasadnienia. Można od niej złożyć odwołanie.