Historyczne spotkanie papieża Franciszka z Cyrylem w Hawanie
Chciał się spotkać ze zwierzchnikiem Cerkwii Prawosławnej Jan Paweł II, potem papież Benedykt XVI. Silne opory Moskwy zniweczyły jednak te plany. Udało się to w końcu papieżowi Franciszkowi.
To historyczne spotkanie, przełomowy krok w tysiącletnim rozłamie pomiędzy zachodnią i wschodnią gałęzią chrześcijaństwa, marzenie wielu papieży. W piątek na Kubie po raz pierwszy spotkają się zwierzchnik Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej i głowa Kościoła Rzymskokatolickiego. Prywatna rozmowa o dwustronnych relacjach i polityce międzynarodowej zakończyć ma się podpisanej wspólnej deklaracji.
Umowę sfinalizowano już jesienią ubiegłego roku, jednak Rosyjski Kościół Prawosławny chciał utrzymać tę wiadomość w tajemnicy jeszcze przez kilka miesięcy - podało źródło watykańskie. Co więcej, o możliwości spotkania papieża i patriarchy moskiewskiego mówiło się już od lat 90. Wówczas to Jan Paweł II usilnie starał się odwiedzić Moskwę. Rosjanie nie pałali jednak sympatią do polskiego papieża, który zamierzał ustanowić w ich kraju nowe diecezje katolickie. Po rozpadzie Związku Radzieckiego dodatkowo zarzucano mu udział w rozpadzie systemu.
Bardziej prawdopodobne było spotkanie Cyryla z późniejszym papieżem, Benedyktem XVI. Benedykt miał ułatwione zadanie, znał patriarchę moskiewskiego nim ten został zwierzchnikiem rosyjskiego kościoła. Do spotkania nie doszło, w lutym 2013 Ojciec Święty złożył rezygnację.
30 listopada 2014 roku papież Franciszek w rozmowie z dziennikarzami przyznał, że nawiązał kontakt z patriarchą Cyrylem. Obaj mieli wyrażać chęć spotkania, na przeszkodzie stała im wówczas wojna na Ukrainie. Historyczna rozmowa ostatecznie odbędzie się w piątek, po prawie dwóch latach negocjacji. Duchowni przywódcy spotkają się na neutralnym terenie, na lotnisku w Hawanie. Dla głowy kościoła katolickiego Kuba jest przystankiem w drodze do Meksyku. Zwierzchnik Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej odbywa właśnie swą podróż po Ameryce Łacińskiej, poza Kubą odwiedzi też Paragwaj i Brazylię.
Papież Franciszek: - W niektórych przypadkach zapobieganie ciąży nie jest absolutnym złem
RUPTLY/x-news
W czasie dwugodzinnego spotkania towarzyszyć im będzie m.in. przywódca Raul Castro. Papież dobrze zna się z kubańskim liderem. W 2014 roku Ojciec Święty pomógł doprowadzić do rozmów, które pozwoliły na nowo otworzyć kubańsko- amerykańskie stosunki dyplomatyczne. Rzecznik rosyjskiego Kościoła prawosławnego Metropolita Hilarion z Wołokołamsk przyznał, że Rosjanie nie mogą pozwolić Kościołowi katolickiemu ingerować w ich życie religijnie. Dodał jednocześnie, że obie wspólnoty mają dziś wspólny cel - przynieść kres mordowaniu katolików i prawosławnych chrześcijan na Bliskim Wschodzie.
- To spotkanie, przygotowywane od dłuższego czasu, będzie pierwszym w historii i wyznaczy ważny etap w relacjach pomiędzy dwoma Wspólnotami - czytamy we wspólnym oświadczeniu Kościołów.
- Sytuacja na Bliskim Wschodzie, w Afryce Północnej i Środkowej oraz w każdym innym regionie, gdzie ekstremiści dokonują ludobójstwa chrześcijan wymaga natychmiastowego działania i jeszcze bliższej współpracy pomiędzy kościołami chrześcijańskimi. Musimy odłożyć na bok wewnętrzne spory, aby uratować chrześcijaństwo w regionach, gdzie podlega ona najcięższym prześladowań - podkreślał Hilarion cytowany przez dziennik „ The Times” dodając: - Patriarchat Moskiewski i Stolica Apostolska pragną, aby to spotkanie stało się znakiem nadziei dla wszystkich ludzi dobrej woli i zachęciło chrześcijan do gorącej modlitwy o to, aby zbliżające się spotkanie przyniosło dobre owoce.
Francuski dziennik „La Croix” podaje na swoich łamach, że wybór miejsca rozmowy duchownych z dala od Europy ma uspokoić tych, którzy są jej niechętni. Dyrektor Biura Prasowego Stolicy Apostolskiej ks. Federico Lombardi podkreślił, że na to spotkanie od zawsze szukano neutralnego miejsca. Za czasów pontyfikatu Jana Pawła II miała to być Austria lub Węgry. Prawdą jest jednak, że Patriarchat Moskiewski identyfikuje się z bardziej religijną Ameryką Łacińską niż z Europą. Lombardi dodaje też, że z punktu widzenia byłego Związku Radzieckiego Kuba wciąż jest mocno związana z Moskwą.
Jak informuje agencja Reutera historyczne spotkanie nie doszłoby do skutku bez zielonego światła ze strony rosyjskiego prezydenta Władimira Putina. Dyplomaci i analitycy przekonują, że lider wręcz zyska na rozmowie duchownych. - Nie ma wątpliwości, że Kreml brał udział w podejmowaniu decyzji o spotkaniu - przyznał politolog i były doradca Kremla w Moskwie, Gleb Pawłowski.
- Putin doskonale zdaje sobie sprawę o co toczy się gra, podkreśla dyplomata, który pragnie zachować anonimowość. - On rozumie, że papież jest wielkim graczem na scenie światowej i myślę, że cieszyłaby go poprawa stosunków pomiędzy Watykanem a Rosyjskim Kościołem Prawosławnym. Wówczas sam Kreml znalazłby się bliżej Stolicy Apostolskiej - przekonuje Pawłowski.
W podobnym tonie wypowiedział się również przewodniczący Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan kardynał Kurt Koch. Na niezobowiązujące pytanie dziennikarza agencji Reuters „Czy spotkanie duchownych mogłoby pomóc Putinowi?” odpowiedział krótko: - Myślę, że rosyjski lider zgodził się na to spotkanie, ale nie mogę powiedzieć więcej - mówił Koch próbując uciąć dalsze spekulacje.
Póki co dyplomacja watykańska stara się nie przysparzać Putinowi dodatkowych problemów. Jej ocena konfliktu na Ukrainie jest mówiąc krótko umiarkowana. W ostatnim czasie rosyjski prezydent dwukrotnie gościł w Stolicy Apostolskiej. W lutym sam patriarcha Cyryl dziękował Watykanowi za przyjęte stanowisko wobec ukraińskiego kryzysu. Duchowny podkreślał też, że docenia starania papieża Franciszka o utrzymanie jedności chrześcijan i dialogu z innymi religiami. Godna podziwu jest również jego zdaniem troska Ojca Świętego katolickiego o los ubogich i chorych.
Autor: Sylwia Arlak