Gdy nie przyjmuje lekarz rodzinny. Gdzie szukać pomocy. Nocna i świąteczna opieka zdrowotna. [PORADNIK DLA PACJENTA]
Lekarz rodzinny pomoże Ci od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00-18.00. A co zrobić, gdy potrzebujesz pomocy medycznej w święta, weekendy czy dni powszednie, ale po 18.00? Gdy nie przyjmuje lekarz rodzinny - gdzie wtedy szukać medycznej pomocy? Przedłużeniem podstawowej opieki zdrowotnej (czyli lekarza rodzinnego, pielęgniarki i położnej POZ) jest nocna i świąteczna opieka zdrowotna.
Przedłużeniem podstawowej opieki zdrowotnej (czyli lekarza rodzinnego, pielęgniarki i położnej POZ) jest nocna i świąteczna opieka zdrowotna.
W nocy i święta
Nocna i świąteczna opieka zdrowotna to świadczenia w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej udzielane od poniedziałku do piątku od godziny 18.00 do 8.00 dnia następnego oraz w soboty, niedziele i inne dni ustawowo wolne od pracy.
Z tego rodzaju pomocy medycznej możemy skorzystać - bezpłatnie i bez skierowania - w przypadku:
* nagłego zachorowania;
* nagłego pogorszenia stanu zdrowia - gdy nie ma objawów sugerujących bezpośrednie zagrożenie życia lub istotny uszczerbek zdrowia a zastosowane środki domowe lub leki dostępne bez recepty nie przyniosły spodziewanej poprawy;
* gdy obawiamy się, że oczekiwanie na otwarcie przychodni może znacząco niekorzystnie wpłynąć na nasz stan zdrowia.
Gdzie pomogą
Pomoc medyczna świadczona jest w punktach nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. Nie jest związana z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej, do którego jesteśmy zapisani.
Informację o tym, kto świadczy usługi w ramach nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej, znajdziesz na przykład na stronie internetowej swojego oddziału NFZ (w zakładce „Gdzie się leczyć”). Powinna być też wywieszona w widocznym miejscu w przychodni twojego lekarza rodzinnego.
Pamiętaj! Nie obowiązuje rejonizacja, co oznacza, że możesz korzystać z pomocy dowolnego punktu nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej.
To warto wiedzieć
W ramach tej opieki pacjentom przysługują również zabiegi pielęgniarskie, na przykład zastrzyki, jeśli zlecił je dyżurujący lekarz, oraz te wynikające z ciągłości leczenia. Pielęgniarka wykona je w gabinecie zabiegowym albo - w przypadkach uzasadnionych medycznie - w twoim domu.
To warto wiedzieć
W ramach nocnej i świątecznej opieki lekarskiej nie uzyskasz:
* wizyty kontrolnej w związku z wcześniej rozpoczętym przez ciebie leczeniem;
* recepty na stosowane stale leki w związku ze schorzeniem przewlekłym;
* rutynowego zaświadczenia o stanie zdrowia;
* skierowania do specjalisty.
W przypadku gdy istnieje taka potrzeba, lekarz nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej może wystawić pacjentowi zwolnienie lekarskie.
Szpitalny Oddział Ratunkowy, czyli SOR
Bardzo często zdarza się, że zamiast skorzystać z pomocy placówki, która realizuje świadczenia nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej, udajemy się bezpośrednio właśnie do szpitalnego oddziału ratunkowego.
Pamiętajmy jednak, że SOR został stworzony po to, by udzielać pomocy osobom, które znajdują się w stanie nagłego zagrożenia zdrowia i życia. To właśnie tam trafiają ofiary wypadków, chorzy z urazami czy z zatruciami.
Ze świadczeń SOR nie powinniśmy korzystać w celu uzyskania:
* wizyty kontrolnej w związku ze swoim wcześniej rozpoczętym leczeniem;
* recepty na stosowane przewlekle leki;
* skierowania do specjalisty;
* porad lekarskich, konsultacji specjalistycznych i badań dodatkowych - poza tymi niezbędnymi w danym momencie;
* zwolnienia lekarskiego, wniosku do ZUS, skierowania do sanatorium oraz innych zaświadczeń i druków medycznych, które nie są związane z aktualnym zachorowaniem.
Nocna pomoc stomatologiczna
W gabinetach, które pełnią dyżur stomatologiczny, pacjenci przyjmowani są w przypadkach nagłych. Udzielane są świadczenia doraźne, z wyrwaniem zębów włącznie. W dni powszednie dyżury są w godzinach 19.00-7.00, a w sobotę, niedzielę i święta - przez 24 godziny na dobę.
Pogotowie ratunkowe
Numer alarmowy 999 lub 112 wybieramy zawsze, kiedy wydaje nam się, że nasze lub czyjeś życie jest zagrożone. Karetka wyposażona w specjalistyczny sprzęt i wykwalifikowany zespół ratowniczy jak najszybciej postara się dojechać pod wskazany adres. Przyjmujący zgłoszenie dyspozytor ocenia, czy stan zdrowia pacjenta wymaga wysłania karetki, czy też kwalifikuje się do nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. Co do zasady, karetkę wzywamy wyłącznie w sytuacjach bezpośredniego zagrożenia życia lub w stanach nagłych, które mogą prowadzić do istotnego uszczerbku zdrowia - naszego lub innej osoby. Pytanie jednak: kiedy możemy mówić o takim nagłym stanie?
Na pewno w sytuacjach, gdy dochodzi do:
* utraty przytomności, zaburzenia świadomości, drgawek;
* nagłego, ostrego bólu w klatce piersiowej czy zaburzenia rytmu serca;
* nasilonej duszności;
* nagłego ostrego bólu brzucha, uporczywych wymiotów;
* gwałtownie postępującego porodu;
* ostrych i nasilonych reakcji uczuleniowych (jak wysypka, duszność), które są efektem zażycia leku, ukąszenia, użądlenia przez jadowite zwierzęta;
* zatrucia lekami, środkami chemicznymi czy gazami;
* rozległego oparzenia, udaru cieplnego, wyziębienia;
* porażenia prądem, podtopienia, utonięcia;
* agresji spowodowanej chorobą psychiczną albo dokonania próby samobójczej;
* upadku z dużej wysokości;
* rozległej rany, będącej efektem urazu;
* urazu nóg uniemożliwiającego samodzielne poruszanie się.
Kto przyjedzie
W zależności od sytuacji w danym pogotowiu oraz zgłaszanego problemu pacjenta możemy spodziewać się albo przyjazdu karetki z zespołem podstawowym (czyli z ratownikami lub pielęgniarkami), albo ze specjalistycznym zespołem (w jego składzie dodatkowo jeździ lekarz).
Personel medyczny udzieli pomocy na miejscu albo w razie potrzeby przewiezie do szpitala.
Pacjent nie ma możliwości wyboru placówki, do której będzie transportowany. Przekazywany jest do najbliższego - pod względem czasu dotarcia - szpitalnego oddziału ratunkowego lub lecznicy wskazanej przez dyspozytora medycznego czy też lekarza koordynatora ratownictwa medycznego.
Konsultacja merytoryczna: Narodowy Fundusz Zdrowia LOW