Film, teatr, klasyka i jazz. Będzie się działo

Małgorzata Matuszewska

Przełom lata i jesieni to czas najbardziej interesujących kulturalnych wydarzeń. Jest z czego wybrać.

Sir John Eliot Gardiner poprowadzi otwarcie 52. Międzynarodowego Festiwalu Wratislavia Cantans im. Andrzej Markowskiego, już dziś wieczorem we wrocławskim Narodowym Forum Muzyki. Festiwal potrwa do 17 września, wypełnią go znakomite koncerty. Wydarzenia odbywać się będą w Operze Wrocławskiej, synagodze Pod Białym Bocianem, Ratuszu, kościołach. Festiwal pojedzie do Środy Śląskiej, Bolesławca, Sycowa, Krotoszyna, Bielawy, Głogowa, Oleśnicy, Kłodzka.

9. Międzynarodowy Festiwal Teatralny Dialog-Wrocław potrwa od 14 do 21 października. To jeden z najważniejszych festiwali także w Europie. Gratką jest cena biletów: najdroższe po 50 zł, najtańsze po 35 zł (tylko na organizowany poza budżetem pokaz „Klątwy” Teatru Powszechnego w Warszawie bilety są nawet po 200 zł).

Trzonem festiwalu będzie siedem spektakli. Wszystkie wyznaczają hasło festiwalu „Naprzód! Ale dokąd?”. Gwiazdą tej edycji będzie Alain Platel, belgijski choreograf i reżyser. Przywiezie aż dwa przedstawienia: „En avant, marche!” i „nicht schlafen”. Świetnie znany we Wrocławiu Jan Klata z Narodowym Starym Teatrem w Krakowie pokaże „Wroga ludu” według Ibsena. „Jeden gest” Wojtka Ziemilskiego i Nowego Teatru w Warszawie to opowieść o codzienności głuchych. Z kolei „MDLSX” włoskiego kolektywu Motus przyniesie refleksję o akceptacji dla odmienności. Teatr Polski w Poznaniu i Marta Górnicka pokażą „Hymn do miłości na orkiestrę, chór pluszaków i innych”. Ivo van Hove, wybitny flamandzki twórca, wraca do Wrocławia z „King of War”, opartym na kronikach historycznych Szekspira. Obok spektakli będą spotkania z twórcami, debaty. Można już kupować bilety.

Miłośnicy teatru powinni też wybrać się do Legnicy. Tam Teatr im. Modrzejewskiej w listopadzie kończy obchody 40-lecia polskiej sceny dramatycznej w Legnicy i 175 lat budynku. Kulminacja urodzin to premiera „Biesów” Fiodora Dostojewskiego w reżyserii Jacka Głomba (23 i 24 listopada). Na wystawach będzie można zobaczyć dzieje budynku teatru w czasach niemieckich, stacjonowania wojsk radzieckich i w czasach polskich.

Filmowy Wrocław dla dorosłych

Hity światowych festiwali i retrospektywę Samuela Fullera - jednego z najbardziej niepokornych twórców kina niezależnego w Stanach, na 8. American Film Festival będzie można oglądać między 24 a 29 października we wrocławskim Kinie Nowe Horyzonty.

Pierwszym z tytułów jest znakomicie przyjęty podczas festiwalu w Cannes „Good Time” (2017) Bena i Josha Safdiech z Robertem Pattisonem. To brutalna opowieść o destrukcyjnej, braterskiej miłości rozgrywająca się w nowojorskim, przestępczym półświatku. Film znalazł się konkursie głównym festiwalu w Cannes, gdzie zachwycili się nim krytycy, a rola Pattisona z miejsca została nazwana najlepszą w jego dorobku. Widzowie 8. AFF jako pierwsi w Polsce będą mogli to zweryfikować.

Równie ciekawie zapowiada się polska premiera „Nigdy cię tu nie było” Lynne Ramsay. To mroczny thriller opowiadający o ex-agencie FBI, który w prywatnej wendecie poszukuje odkupienia za grzechy z przeszłości, z Joaquinem Phoenixem. Ukoronowaniem tegorocznego AFF będzie retrospektywa Samuela Fullera - twórcy takich klasyków filmu noir jak „Shock Corridor” (1963) i „The Naked Kiss” (1964). Ten znany z szorstkiego obycia bezkompromisowy artysta wciąż pozostaje mistrzem wielu współczesnych magów kina, w tym Martina Scorsese, Quentina Tarantino i Jima Jarmuscha.

W DCF-ie we Wrocławiu zagości 6. Festiwal Aktorstwa Filmowego im. Tadeusza Szymkowa, organizowany w dniach 14-19 października. Na gali otwarcia Platynowe Szczeniaki za wybitne osiągnięcia w aktorstwie filmowym dostaną Anna Dymna i Olgierd Łukaszewicz. Sonia Bohosiewicz wyśpiewa „10 sekretów Marilyn Monroe” (16 października w Centrum Technologii Audiowizualnych), Jan Nowicki „Lwowską tęsknotę” (15 października w CeTA), Krzysztof Rogacewicz pokaże „Kontrabasistę”.

Filmowy Wrocław dla dzieci

W Kinie Nowe Horyzonty we Wrocławiu już 23 września zacznie się 4. Festiwal Filmowy Kino Dzieci, pod hasłem „Pora na ciekawość”. Wśród atrakcji, jak co roku: warsztaty, wykłady, spotkania i oczywiście projekcje - łącznie do obejrzenia będzie aż setka krótkich i długich metraży. W sekcji Odkrycia znalazło się 6 filmów z różnych stron świata, które różni zarówno technika (są tu i animacje, i filmy aktorskie), jak i formuła (od dokumentu po baśniową fabułę). Tym, co je łączy jest artystyczne podejście do filmu jako medium. Jakie to produkcje? Nominowany do Oscara i nagrodzony na festiwalu w Cannes „Czerwony Żółw” (reż Michael Dudok de Wit, USA 2016) - opowieść o byciu rozbitkiem, a może po prostu o byciu człowiekiem, „Skarby” (Meksyk 2017, polska premiera) jednej z najważniejszych reżyserek kina meksykańskiego - Marii Novaro, który miał swoją światową premierę podczas tegorocznego Berlinale. Poruszający dokument „Nic bez nas” (reż. Sigrid Klausmann, Niemcy 2017, polska premiera) pokazujący historie 16 młodych bohaterów z całego świata. W zestawie znalazła się nowa animacja Michaela Ocelota „Ivan Carewicz i zmienna księżniczka” (Francja 2016), a także „Lato 1993” (Hiszpania 2017) - pełnometrażowy debiut reżyserski Carli Simon, historia sześcioletniej Fridy, muszącej sobie poradzić w nowej rodzinie. „Lato 1993” zrobiło furorę na sierpniowych Nowych Horyzontach we Wrocławiu. To nie wszystkie atrakcje, a na festiwalu Kino Dzieci ciekawe filmowe wydarzenia znajdą także dorośli.

Pamiętamy o Krzysztofie Kieślowskim

W Sokołowsku koło Wałbrzycha już dziś się zaczyna i potrwa do niedzieli festiwal filmowy Hommage à Kieślowski - 7. Sokołowsko Festiwal Filmowy.

Festiwal zgłębia tajniki sztuki ironii i humoru w europejskim kinie. Gośćmi tej edycji będą m.in. Kazimierz Kutz, Krzysztof Piesiewicz, Zbigniew Zama-chowski, Krzysztof Zanussi, Andrzej Titkow, Piotr Jaxa, a także Maria Kieślowska, sprawująca patronat honorowy nad festiwalem. Maciej Pierzchała, koordynator projektów artystycznych Fundacji Sztuki Współczesnej In Situ, organizator wydarzenia: - Będziemy rozmawiać o tematyce w filmach: „Trzy kolory: „Biały” i „Dekalog X”. Zbigniew Zamachowski wystąpi z recitalem „Nie tylko o miłości”. W programie znalazły się znakomite nowe filmy twórców europejskich, m.in.: „Zagubieni” Petra Zelenki, „Brud” Terezy Nvotovej i „Baba z lodu” Bohdana Slamy”. Ważne są wydarzenia towarzyszące. Festiwal zostanie otwarty wystawą zdjęć „Wszystkie kolory Kieślowskiego” z archiwum Marii Kieślowskiej, fotografie jsą wzbogacona komentarzem lub cytatem. Będą debaty, panele dyskusyjne. „O sztuce ironii i humoru w filmie” mówić będą: Kazimierz Kutz i Krzysztof Piesiewicz - współautor scenariuszy do 17 filmów Kieślowskiego.

Techno, jazz...

Jubileuszowa, dziesiąta już edycja Avant Art Festival potrwa od 27 września do 13 października we Wrocławiu. We wrocławskim Kinie Nowe Horyzonty zostaną wyświetlone filmy muzyczne, a koncerty planowane są w Imparcie, Studiu Małe Instrumenty, Zajezdni Dąbie Czasoprzestrzeń. Zagrają m.in.: austriacki zespół Radian, Regis z bazującą na industrialu - techno-redukcją, Powell zaprosi publiczność na brutalne disco-eksploracje. W programie AAF pojawią się również: eksperymentator Oren Ambarchi, znany ze składu Syny Piernikowski oraz reaktywowana po latach legendarna jassowa formacja Łoskot.

14. Jazztopad potrwa od 17 do 26 listopada w Narodowym Forum Muzyki we Wrocławiu. Ta edycja będzie obfitować w ważne premiery oraz występy znakomitych artystów. Wszystko zacznie się występem saksofonisty Macieja Obary z premierową płytą. Po Tomaszu Stańce i Marcin Wasilewski Trio to Maciej Obara, jako trzeci polski artysta, został zaproszony do współpracy przez legendarnego producenta, Manfreda Eichera z ECM. Z NFM Filharmonia Wrocławska wystąpi sławny amerykański trębacz Terence Blanchard. - Blanchard napisał swój utwór zamówiony przez Jazztopad, Los Angeles Philharmonic i London Jazz Festival.

- Powstała muzyka inspirowana twórczością pianisty Herbiego Hancocka, który wystąpi na finał festiwalu - zapowiada Piotr Turkiewicz, dyrektor artystyczny Jazztopadu. Kolejną premierą będzie utwór Vijaya Iyera, kompozytora i pianisty z Uniwersytetu Harvarda napisany dla Lutosławski Quartet. Jazztopad współpracował z muzykami i festiwalami m.in. z Japonii, Korei Południowej. Przyszła kolej na Bułgarię, prezentację składów polsko-skandynawskich, Kanadę i Vancouver International Jazz Festival.

Dolny Śląsk pełen skarbów

9, 10 16 i 17 września warto wybrać się na Europejskie Dni Dziedzictwa na Dolnym Śląsku, organizowane pod hasłem „Krajobraz dziedzictwa - dziedzictwo krajobrazu”. 9 i 16 września będzie można zwiedzić z przewodnikiem najpiękniejszą sztolnię w Górach Złotych. Przez setki lat zatopiona i zapomniana, owiana wieloma legendami kopalnia złota - Sztolnia Ochrowa w Złotym Stoku - zachwyca nieziemską kolorystyką i piękną szatą naciekową. 10 września będzie można również wybrać się na wycieczkę Podziemną Trasą Edukacyjną po nieczynnej kopalni niklu, chryzoprazu i opalu w Szklarach. 15 września Gminne Centrum Kultury i Biblioteka w Pielgrzymce organizują wycieczkę na wygasły wulkan - Ostrzycę Proboszczowicką, zwaną śląską Fudżi-jamą: to najpiękniejszy stożek powulkaniczny w Polsce, a droga na jego szczyt wiedzie po 445 bazaltowych schodach. Tajemnice wygasłych wulkanów na Pogórzu Kaczawskim odsłonią także organizatorzy wycieczek w Wojcieszowie (9 września) i Wielisławce (16 września). Równie ciekawie zapowiada się zwiedzanie zabytkowego zespołu parkowego Pałacu Ciechanowice oraz zespołu poklasztornego ojców karmelitów w Głębowicach. Koniecznie trzeba zobaczyć skarby Dolnego Śląska.