Ekspert odpowiada na pytania dotyczące bezpłatne leków dla byłych żołnierzy-górników

Jolanta Zielazna

W grudniu weszły w życie przepisy o uprawnieniach do bezpłatnych leków dla byłych żołnierzy-górników i batalionów budowlanych.

Na Państwa pytania odpowiadał Marcin Swaczyna, pełnomocnik zarządu województwa do spraw kombatantów i osób represjonowanych. Materiał przygotowała Jolanta Zielazna, a wideo Agata Wodzień.

Wideo: Leki dla represjonowanych - najczęściej zadawane pytania

1. - Jakie dokumenty są potrzebne, bym mógł otrzymywać darmowe leki? Jestem byłym żołnierzem-górnikiem. Dostaję emeryturę rolniczą z RUS. Nie ma renty inwalidzkiej.
   - W nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych (weszła w życie 7 grudnia) ustawodawca przewidział darmowe leki dla byłych żołnierzy batalionów górniczych lub batalionów budowlanych. Mają do nich prawo pod warunkiem, że są inwalidami i inwalidztwo to jest następstwem pracy w tych jednostkach. Jeśli nie ma pan przyznanej grupy inwalidzkiej, to niestety, nie ma pan prawa do bezpłatnych leków.
   
2. - Jestem byłym żołnierzem- górnikiem, jaki dokument muszę mieć, bym miał prawo do bezpłatnych lekarstw?
   - Należy złożyć wniosek o wydanie zaświadczenia, potwierdzającego uprawnienia do bezpłatnych leków. Wniosek składa się do szefa Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, 00-926 Warszawa, ul. Wspólna 2/4.
   
   Ustawodawca określił jednak warunki, które żołnierze-górnicy i żołnierze batalionów budowlanych muszą spełnić, by takie prawo mieć. Warunkiem jest posiadanie grupy inwalidzkiej przyznanej w związku z pracą w kopalni czy na budowie.
   
   Jest jeden wyjątek. Warunku inwalidztwa nie muszą spełniać tylko osoby, które pracowały w zakładach pozyskiwania i wzbogacania rud uranu jeśli w związku z tym otrzymali jednorazowe odszkodowanie.
   
   
   Wideo: Warunki, jakie trzeba spełnić:
   
   
   
3. - Byłem wojsku w batalionach budowlanych, dostaję za to dodatek do emerytury. Mam ponad 80 lat. Czy mogę dostawać leki za darmo?
   - Musiałby pan być inwalidą i inwalidztwo musi być bezpośrednio związane z tym, co pan robił w wojsku.
   
   - Mam grupę inwalidzką. Nie jest jednak napisane, że w związku z pracą w batalionach budowlanych, tylko na serce.
   - To oznacza że nie spełnia pan jednego z koniecznych warunków i prawo do bezpłatnych leków panu nie przysługuje.
   
4. - Mój mąż był żołnierzem-górnikiem. Już nie żyje. Czy jako wdowa po żołnierzu-górniku mam prawo do bezpłatnych leków?
   - Niestety, nie. To prawo dotyczy tylko żołnierzy górników i żołnierzy batalionów budowlanych, którzy spełniają określone w ustawie warunki. Nie przechodzi na małżonków.
   
5. - Czy prawo do bezpłatnych leków dla żołnierzy-górników obejmuje wszystkie lekarstwa, czy tylko niektóre?
   - Uprawnienie to obejmuje tylko dwie grupy leków:
   *wydawane z przepisu lekarza (Rp)
   *wydawane z przepisu lekarza do zastrzeżonego stosowania (Rpz)
   
6. - Mój mąż jako 3-tygodniowe dziecko był z rodzicami w obozie w Potulicach. Ma status osoby represjonowanej, odpowiednią legitymację. Czy zyskał teraz prawo do bezpłatnych leków?
   - Nie, nowelizacja dotyczy byłych żołnierzy-górników i żołnierzy batalionów budowlanych, którzy spełnią określone w ustawie warunki. Pani mąż miałby pra-wo do bezpłatnych leków, o ile posiadałby status in-walidy i inwalidztwo było-by wynikiem pobytu w obozie.
   
7. - Jestem kombatantem od 1997 roku, bo byłem wysiedlony do lagru, pobieram dodatki do emerytury. Choruję na nerki, serce i raka prostaty, biorę wiele leków, na które wydaję dużo pieniędzy. Czy mam prawo do bezpłatnych leków?
   - To znaczy, że ma pan status osoby represjonowanej, bo kombatantem jest osoba, która walczyła w bronią w ręku. Jeśli nie ma pan przyznanej grupy inwalidzkiej to, niestety, prawo do bezpłatnych lekarstw panu nie przysługuje.
   
   - Gdybym teraz stanął przed komisją na komisja i dostał grupę, miałbym prawo?
   - Inwalidztwo musi mieć związek z tym, co sprawiło, że jest pan osobą represjonowaną czyli w pana przypadku - z pobytem w obozie. Obawiam się, że po tylu latach trudno będzie to stwierdzić.
   
8. - Czy bezpłatne leki należą się osobom ze Stowarzyszenia Polaków Poszkodowanych przez III Rzeszę? Moja mama jako dziecko pracowała niewolniczo w czasie II wojny światowej. Mama jest inwalidką.
   - Czy inwalidztwo jest wynikiem pracy przymusowej?
   - Nie.
   - Prawo do bezpłatnych leków mają, m.in. osoby represjonowane - i mama ten warunek spełnia - ale też trzeba mieć status inwalidy. Inwalidztwo musi być wynikiem represji, czyli w przypadku mamy - wynikiem pracy przymusowej. Z tego wniosek, że mama nie ma prawa do bezpłatnych leków.
   
9. - Czy kombatanci mają prawo do darmowych leków?
   - Tak, ale dotyczy to inwalidów wojennych. W myśl ustawy o kombatantach i osobach represjonowanych, kombatantem jest osoba, która walczyła z bronią w ręku. I jeżeli z tego tytułu nabyła inwalidztwo, to ma prawo do bezpłatnych lekarstw. Pozostali kombatanci nie mają takiego prawa.
   
   Kluczem do darmowych leków zawsze jest status inwalidy, przy czym inwalidztwo musi być bezpośrednio związane z działaniami, które sprawiły, że ktoś uzyskał status kombatanta czy osoby represjonowanej.
   
10. - Mąż był osobą poszkodowaną przez III Rzeszę, już nie żyje. Czy jako wdowa po nim mam przywileje?
    - Niestety, nie.
    
11. - Czy już jest ustawa, która daje bezpłatne leki tym, którzy ukończyli 75 lat?
    - Jej projekt nie trafił jeszcze do Sejmu.
    
12. - W okresie stalinowskim byłem represjonowany, półtora roku (w latach 1951-1953) siedziałem w poprawczaku za działalność antyustrojową. Miałem 15 lat, kiedy zostałem skazany. Czy z tego tytułu mam prawo do bezpłatnych leków?
    - Czy poniósł pan uszczerbek na zdrowiu w związku z pobytem w zakładzie poprawczym i ma pan w związku z tym orzeczoną grupę inwalidzką?
    
    - Nie.
    - To niestety, nie ma pan prawa do bezpłatnych lekarstw.

Wideo: Kto jest uprawniony do bezpłatnych leków

Gdzie szukać informacji

Wszelkich informacji o uprawnieniach kombatantów i osób represjonowanych można zasięgać w punkcie informacyjnym Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w Warszawie, tel. 22 661-81-29; 22-661-87-06 czynny w poniedziałki w godz. 8.15-18, od wtorku do piątku w godz. 8.15-16.15, przerwa w godz. 13-13.30.

Można kontaktować się także elektronicznie: info@udskior.gov.pl.