Dosi rok

Czytaj dalej
Fot. Wojciech Matusik
Przemysław Franczak

Dosi rok

Przemysław Franczak

"Do siego roku!" nie do końca znaczy to, co większości się wydaje. W ciemno założyć można, że w etymologicznych badaniach opinii zatriumfowałaby opcja „dosi rok”, czyli w ufnym założeniu rok szczęśliwy, rzekomo wzięty prosto ze staropolszczyzny. Słowa „dosi” nasi przodkowie jednak nie znali - chyba że ktoś miał w rodzinie jakąś Dorotę, zdrobniale nazywaną Dosią - a w spadku zostawili nam jedynie „si rok”. Tłumacząc na język współczesny - ten rok.

Obyś w zdrowiu wytrwał do siego roku, mniej więcej tak dawniej życzono sobie przy wigilii, innymi słowy, co byś sobie krzywdy na mrozie przed nadchodzącym rokiem nie zrobił. Skromnie życzono i na krótkim dystansie, planów długoterminowych nikt nie snuł, co najwyżej takie do pierwszych siewów.

Dziś do siego roku, często błędnie pisane łącznie jako „dosiego”, jest nieodwracalnie przepakowane treścią, bo w owym „dosim roku” już musi być wycieczka na Karaiby, życie jak z żurnala wycięte i pięć tysięcy nowych followersów na instagramie.

Na marginesie, z tymi życzeniami jest trochę tak, jakby przed wizytą w galerii handlowej mówić do kogoś: darzbór!

Wyjściowa prostota „do siego roku” jest jednak na swój sposób urzekająca, zresztą warto zauważyć, że jest najodpowiedniejsza na nowe, co tu kryć - niespokojne czasy. Cieszmy się małymi rzeczami, duże tak szybko odchodzą. To życzenia pochodzące ze świata, w którym współczesne pokolenia już by się nie odnalazły, o czym, miejmy nadzieję, nie będą musiały przekonywać się na własnej skórze. Nawiasem mówiąc, wciąż czekam z tęsknotą na poważne postapokaliptyczne dzieło, w którym o przetrwanie walczą zastępy kulturoznawców, prawników, dziennikarzy i socjologów, próbując bezskutecznie obudzić w sobie umiejętności posiadane przez choćby homo erectusa.

Nawiasem mówiąc, wciąż czekam z tęsknotą na poważne postapokaliptyczne dzieło, w którym o przetrwanie walczą zastępy kulturoznawców, prawników, dziennikarzy i socjologów, próbując bezskutecznie obudzić w sobie umiejętności posiadane przez choćby homo erectusa.

Jeśli jednak są wciąż tacy, którzy nadejście nowego roku traktują mistycznie, jak nieodwołalną cezurę i symboliczne kolejne otwarcie, to może lepiej zejść na ziemię i oszczędzić sobie rozczarowań - według badań nieskuteczne jest 92 procent postanowień noworocznych. Zdrowiej więc jest nie składać sobie samemu żadnych przyrzeczeń (mniej stresu!). Nawet jeśli jednak zaryzykujemy - ryzykując również stabilność budżetu państwa, bo gdybyśmy nagle wszyscy przestali kupować papierosy i alkohol, to brak wpływów z akcyzy spowodowałby zawały i choroby serca w Radzie Ministrów - to zostaje jeszcze całe dziedzictwo starego roku, na które wpływu nie mamy.

Globalnie w 2019 wejdziemy wszak z brexitem, destabilizującą się Unią Europejską, napiętą sytuacją we Francji, bliskowschodnią beczką prochu i tamtejszymi dramatami, chińsko-amerykańską wojną handlową, nieustannie jątrzącą Rosją i wzbudzającymi trwogę raportami klimatycznymi. Lokalnie - z permanentnym konfliktem, perspektywą dwóch wyborów, czyli medialną jatką, oraz nieuchronnymi podwyżkami cen (już te święta zauważalnie trzepnęły was po kieszeni, czyż nie?). Przesilenie wszędzie i w każdej chwili możliwe. O trudnych dziś do zwizualizowania skutkach.

Dlatego do siego roku. Zostało tylko kilka dni, powinniśmy jakoś dociągnąć.

Przemysław Franczak

Kraków, wszechświat i cała reszta. Dziennikarz, wydawca, szef działu online. Autor felietonów: społeczno-polityczno-kulturalnego "Smecza towarzyskiego" oraz sportowego "Sporty bez filtra". Korespondent Polska Press Grupy z siedmiu igrzysk olimpijskich.

Polska Press Sp. z o.o. informuje, że wszystkie treści ukazujące się w serwisie podlegają ochronie. Dowiedz się więcej.

Jesteś zainteresowany kupnem treści? Dowiedz się więcej.

© 2000 - 2025 Polska Press Sp. z o.o.

Dokonywanie zwielokrotnień w celu eksploracji tekstu i danych, w tym systematyczne pobieranie treści, danych lub informacji z niniejszej strony internetowej, w tym ze znajdujących się na niej publikacji, przy użyciu oprogramowania lub innego zautomatyzowanego systemu („screen scraping”/„web scraping”) lub w inny sposób, w szczególności do szkolenia systemów uczenia maszynowego lub sztucznej inteligencji (AI), bez wyraźnej zgody Polska Press Sp. z o.o. w Warszawie jest niedozwolone. Zastrzeżenie to nie ma zastosowania do sytuacji, w których treści, dane lub informacje są wykorzystywane w celu ułatwienia ich wyszukiwania przez wyszukiwarki internetowe. Szczegółowe informacje na temat zastrzeżenia dostępne są tutaj.