Czy można żądać zwrotu nakładów na domek letniskowy?
Na pytanie odpowiada Bartosz Bocheński, adwokat.
- Czytelnik bez właściwej umowy korzystał z domku letniskowego na działce należącej do nadleśnictwa. Nie miał przy tym zawartej umowy, ale jedynie pozwolenie na użytkowanie tego domku. Poczynił przez szereg lat nakłady na tę nieruchomość, która pozostawała jednak własnością nadleśnictwa. Pyta, czy może odzyskać te nakłady w związku z faktem, że musi domek wydać właścicielowi.
- Czytelnika można potraktować jako tzw. posiadacza w dobrej wierze. Zgodnie z art. 226 kodeksu cywilnego samoistny posiadacz (tzn. władający nieruchomością tak jak właściciel) w dobrej wierze może żądać zwrotu nakładów koniecznych o tyle, o ile nie mają pokrycia w korzyściach, które uzyskał z rzeczy. Zwrotu innych nakładów może żądać o tyle, o ile zwiększają wartość rzeczy w chwili jej wydania właścicielowi. Jednakże gdy nakłady zostały dokonane po chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, może on żądać zwrotu jedynie nakładów koniecznych.
Rozróżnia się tutaj nakłady „konieczne” oraz „inne”. Nakładami koniecznymi są wydatki, których celem jest utrzymanie rzeczy w stanie zdatnym do normalnego korzystania, zgodnie z przeznaczeniem. Mieszczą się tu wydatki na remonty i konserwację rzeczy, dokonanie zasiewów, utrzymanie inwentarza, podatki oraz inne świadczenia publiczne, ubezpieczenia rzeczy (tak stwierdzają komentatorzy). Natomiast nakłady nieodpowiadające temu celowi, a więc nakłady zmierzające do ulepszenia rzeczy (nakłady użyteczne) albo nadanie jej cech odpowiadających szczególnym upodobaniom posiadacza (nakłady zbytkowne) stanowią rodzaj innych nakładów w rozumieniu art. 226 k.c. Powyższe oznacza, że klient może się domagać zwrotu poczynionych nakładów, które jednak należy dokładnie wskazać i obliczyć.