Co, gdy nie mam internetu? Odpowiadamy na pytania na temat e-recept
Minął już tydzień, odkąd elektroniczne recepty są obowiązkowe, jednak niektórzy ciągle mają wątpliwości, co do tego, czy bez problemu wykupią leki.
E-recepty w liczbach
- Do końca grudnia 2019 roku w województwie kujawsko-pomorskim e-recepty były wystawiane przez 3,5 tys. lekarzy.
- Dostało je do tego dnia 538,5 tys. pacjentów w regionie.
- W sumie w regionie do końca zeszłego roku wystawiono ok, 3,5 mln elektronicznych recept.
- 80 proc. podmiotów medycznych w województwie wystawia już e-recepty.
- Przepisy nie regulują kwestii karania lekarzy za niepodporządkowanie się obowiązkowi wystawiania e-recept. Tradycyjne recepty nie znikną zupełnie. Do 2025 roku lekarze mogą je np. wystawiać dla siebie i najbliższej rodziny. Taka możliwość jest też, gdy lekarz nie ma dostępu do internetu, np. podczas wizyty domowej.
- 81 tys. lekarzy w kraju wystawia już e-recepty.
- Najstarszy lekarz w Polsce, który wystawia e-recepty, ma 91 lat.
Dla Czytelników, którzy mają wątpliwości w sprawie e-recept zorganizowaliśmy dyżur. Telefony odbierali w czwartek, 16 września, przedstawiciele kujawsko-pomorskiego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia: Barbara Nawrocka, rzeczniczka prasowa tej instytucji i Jacek Adamczyk, naczelnik wydziału gospodarki lekami. Co chcieli wiedzieć Czytelnicy?
Nie mam internetu, komputera ani telefonu komórkowego. Jak lekarz wystawi mi e-receptę? Czy muszę na siłę kupić smartfon?
- Nie, niczego nie musi pani specjalnie kupować - zapewnił Jacek Adamczyk. - Dla pani właściwie nic się nie zmienia: skoro nie korzysta pani z internetu, nie ma Internetowego Konta Pacjenta, lekarz wystawi e-receptę na nowych zasadach, jednak pani wręczy wydruk informacyjny, który formą bardzo przypomina tradycyjną receptę. Farmaceuta sczyta z niego kod i wyda leki zgodnie z tym, co zapisał lekarz.
Leki, które przyjmuję, są moim być albo nie być, dlatego skrupulatnie pilnuję tego, co, jak i kiedy przyjmuję. Dotąd miałem nad tym kontrolę, bo informacje miałem na recepcie, a teraz co? Dodam, że ze względu na rozrusznik serca nie mogę korzystać z urządzeń mobilnych ani internetu. Czy, zostawiając u pani w rejestracji karteczki z nazwami leków z prośbą o wystawienie recept, będę mógł zażądać recepty papierowej?
- Analiza danych gromadzonych i archiwizowanych na Internetowym Koncie Pacjenta pozwoli na jeszcze bardziej szczegółową kontrolę nad przyjmowanymi lekami, ale to nie znaczy, że osoby, które z jakichś powodów nie mogą korzystać z tego udogodnienia, tę kontrolę tracą - mówi Jacek Adamczyk. - Nie ma sensu żądać od lekarza wystawienia tradycyjnej recepty, w takiej sytuacji pacjent otrzyma wydruk informacyjny, który też jest wygodną formą i zawiera wszystkie informacje, które miałby pan na tradycyjnej recepcie, a na dodatek wypisane drukiem komputerowym - czytelnie. Farmaceuta go nie zabiera, to druk dla pacjenta, zatem informacje o dawkowaniu ma zawsze pod ręką.
Czy e-receptę trzeba w całości zrealizować w jednej aptece?
- Nie, to jedna z ważnych zalet e-recept: każdy lek zapisany jest na niej osobno (choć kod potrzebny do zrealizowania recepty jest jeden) i każdy można wykupić w innym miejscu, nie tracąc refundacji - tłumaczy Barbara Nawrocka. - Wyjątkiem jest sytuacja, gdy chcemy kontynuować dłuższą kurację, np. gdy lekarz zapisze nam leki na pół roku, a my chcemy kupować jedno opakowanie na miesiąc. Kolejne opakowania musimy wtedy wykupować w tej aptece, w której rozpoczęliśmy terapię. Trzeba więc pamiętać, gdzie kupiliśmy pierwszą część przepisanych w ramach jednej terapii leków (lub poprosić farmaceutę o dopisanie tej informacji na naszym wydruku informacyjnym). By móc realizować tę receptę stopniowo, musi być ona jednak ważna, a domyślnie e-recepty od stycznia ważne są przez 30 dni, dłużej - rok - jeśli lekarz to zaznaczy w momencie wystawiania.
Co, gdy przypadkiem skasuję SMS z kodem e-recepty?
- W Internetowym Koncie Pacjenta można zaznaczyć, by e-recepty były wysyłane także na nasz adres mailowy (do czego zachęcam), wtedy mamy ją w pliku pdf - mówi Jacek Adamczyk. - A jeśli tego nie zrobiliśmy i dostaliśmy tylko kod SMS-em, lekarz może go bez trudu odtworzyć w systemie.
Czy mogę podłączyć babcię do mojego Internetowego Konta Pacjenta, by jej e-recepty przychodziły na mój adres mailowy?
- Nie, ale jeśli pomożemy starszym członkom rodziny założyć Internetowe Konto Pacjenta, możemy skonfigurować je tak, by informacja o e-receptach przychodziły na nasz telefon i mail - mówi Barbara Nawrocka. - Założenie IKP wymaga potwierdzenia Profilu Zaufanego (możemy to zrobić w siedzibie Narodowego Funduszu Zdrowia, ale także w swoim banku, w urzędach, w niektórych ośrodkach POZ) i podczas wydarzeń, w których uczestniczą przedstawiciele NFZ - najbliższe 1 lutego w bydgoskim Centrum Onkologii między godz. 9. a 13. Jeśli starsza osoba nie może podejść osobiście, potrzebne będzie pełnomocnictwo wystawione u notariusza. Szczegóły na epuap.gov.pl.
Mam ponad 75 lat, przysługują mi więc tańsze leki dla seniorów, które może jednak wystawić tylko lekarz w przychodni, do której należę. Co, gdy wyjadę do sanatorium?
- E-recepta okaże się w takich sytuacjach pomocna - jeśli nie weźmiemy jej ze sobą, możemy zadzwonić do naszego lekarza rodzinnego i poprosić, by wystawił ją na odległość - wtedy musimy mieć jednak dostęp do IKP, by odebrać kod lub mail z systemu - mówi Jacek Adamczyk. - Zasada, że recepty na tańsze leki dla seniorów może wystawiać tylko lekarz w POZ, do którego należy pacjent, była wprowadzona po to, by nie tracić kontroli nad ilością leków, po które senior się zgłasza. System e-recept tę kontrolę rozszerza, dlatego od lipca tego roku recepty z refundacją dla osób po 75. roku życia będą mogli wystawiać także lekarze specjaliści w szpitalach (o ile pacjent oznaczy w IKP, że zgadza się na to, by lekarz miał w systemie wgląd w leki, jakie przyjmuje).