Archeolodzy badają pierwszy katolicki kościół na Podkarpaciu

Czytaj dalej
Fot. archiwum MNZP
Norbert Ziętal

Archeolodzy badają pierwszy katolicki kościół na Podkarpaciu

Norbert Ziętal

Archeolodzy ujawnili efekty półtorarocznych badań pozostałości kościoła pw. św. Piotra i Pawła w Przemyślu. To pierwszy katolicki kościół na Podkarpaciu.

- Odkrycie jest bardzo ciekawe. To wielkie dziedzictwo i wspaniała historia naszego miasta - o odnalezionych latem 2015 r. w Przemyślu pozostałościach kościoła pw. św. Piotra i Pawła mówi Jan Jarosz, dyr. Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej.

Przypadkowe odkrycie pod parkingiem

Do odkrycia doszło na jednym z podwórek przy ul. Katedralnej. Znajduje się tutaj parking.

Archeolodzy MNZP od półtora roku prowadzą badania pozostałości świątyni. Dwa tygodnie temu zakończył się drugi sezon prac.

W ub. roku badania były prowadzone z funduszy przekazanych przez przemyską firmę Inglot. W tym roku, do kolejnej puli pieniędzy od Inglota udało się dołożyć pieniądze od Podkarpackiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

- Świątynia ta istniała przed powstaniem diecezji przemyskiej i katedry obrządku łacińskiego. Jako data poświęcenia głównego ołtarza kościoła, przez bliżej nieznanego biskupa Jana Loadycyjskiego, sufragana krakowskiego, podawany jest dzień 16 maja 1212 r. Taka data z XVIII-wiecznych źródeł jest podawana w wątpliwość. Jednak jej dokładność, co do dnia, może wskazywać, że nie jest ona całkiem zmyślona, fikcyjna. Kościół nosił wówczas podwójne wezwanie świętych Piotra i Pawła - mówi kierująca badaniami archeolog Magdalena Krzemińska z MNZP.

Ten kościół to pierwsza katolicka świątynia na Podkarpaciu.

- Drugi ważny moment związany z historią tego obiektu łączy się z przybyciem do Przemyśla pierwszych misjonarzy zakonu franciszkanów. Mieli się tutaj pojawić niedługo po 1235 roku - opowiada pani Magdalena.

Zaznacza, że data nie jest pewna. Informacje o niej pochodzą z notatek wykonanych przez badaczy w XIX w. Franciszkanom kościół służył do odprawiania posługi kapłańskiej.

Najprawdopodobniej użytkowali go aż do czasu, gdy nową świątynię ufundował im pierwszy urzędujący w Przemyślu biskup łaciński Eryk Winsen.

Są różne informacje o dalszych losach kościoła. Część źródeł mówi, że mógł zostać podniesiony do rangi katedry. Inne źródła zaprzeczają temu. Na początku XV w., w roku 1402 lub 1406, prawdopodobnie spłonął w wielkim pożarze, lecz później został odbudowany i przekazany jezuitom.

Zachował się archiwalny opis kościoła, wykonany przy okazji sporu o stan techniczny świątyni, prowadzonego z Kapitułą Katedralną. Wiadomo z niego, że świątynia miała 20 łokci długości i 10 łokci szerokości. Łokieć to ok. 60 cm. Kościół posiadał trzy wejścia, dwie boczne kaplice, chór kościelny, trzy ołtarze, w tym jeden główny.

Badania kościoła będą kontynuowane

Według źródeł historycznych, jezuici, po wybudowaniu dla nich nowej, murowanej świątyni, w 1679 r. mieli rozebrać kościół św. Piotra, a na jego miejscu wybudować nowy, drewniany. Później, w połowie XVIII w. mieli wybudować murowany budynek kolegium, który stoi do dzisiaj.

Archeolodzy zbadali również część przykościelnego cmentarza. Zachowały się w nim głównie kości dzieci. Naukowcy natrafili na znajdujące się pod posadzką krypty.

- Badania, które do tej pory przeprowadziliśmy, nie wyczerpują odpowiedzi na nasze pytania związane z tą świątynią. Dlatego mamy w planach dalsze prace, m.in. wykonanie kolejnych wykopów - mówi Magdalena Krzemińska.

Norbert Ziętal

Polska Press Sp. z o.o. informuje, że wszystkie treści ukazujące się w serwisie podlegają ochronie. Dowiedz się więcej.

Jesteś zainteresowany kupnem treści? Dowiedz się więcej.

© 2000 - 2024 Polska Press Sp. z o.o.